Zanik plamisty skóry (łac. anetoderma, z gr. ανετος = "luźny") to choroba dermatologiczna, w której dochodzi do zaniku ogniskowego z uszkodzeniem włókien elastycznych. Podczas choroby na ciele pojawiają się obszary z uszkodzoną skórą, w zależności od rodzaju, znajdują się poniżej lub powyżej powierzchni zdrowej skóry. Występuje rzadko , głównie u kobiet w młodym i średnim wieku . Etiologia nie jest znana . W niektórych przypadkach zidentyfikowano związek z przewlekłą infekcją ( gruźlica , trąd ). Czasami są pozytywne wyniki leczenia penicyliną , co potwierdza teoria zakaźna. Zakłada się wpływ zaburzeń neuroendokrynnych.
Anetoderma to uszkodzenie i degradacja włókien elastycznych w połączeniu z przerzedzeniem skóry i anomaliami naczyniowymi. Najczęściej diagnozuje się go u kobiet mieszkających w Europie Środkowej w wieku 20-40 lat, au Europejczyków mieszkających w innych częściach świata rozwija się bardzo rzadko. To częściowo obala genetyczny charakter choroby.
Istnieją dwie formy anetodermii:
-
Podstawowa anetoderma - przyczyny są nadal nieznane.
-
Wtórna anetoderma- rozwija się na tle ciężkiego zapalenia skóry.
Anetoderma może rozwinąć się jako odrębna choroba lub być częścią zespołu objawowego choroby Blegwada-Haxthausena - choroby genetycznej, w której obserwuje się patologię skóry, osteoporozę i zaćmę.
W zależności od zewnętrznych objawów wyróżnia się następujące typy zaniku plamistego skóry:
-
Rumieniowaty.
-
Pokrzywkowy.
-
Przypominający guz.
U chorego może rozwinąć jeden, dwa lub trzy typy w tym samym czasie.
-
Rumieniowaty. Zmiany nie mają lokalizacji. Na powierzchni skóry pojawiają się jasnoróżowe plamy wielkości 5-20 mm. Stopniowo bledną, stają się białawe lub niebieskawe. Dotknięta skóra jest pomarszczona i tak cienka, że po naciśnięciu pozostaje dołek. Brak pojedynczych lub wielu zmian, swędzenia, zaczerwienienia, bólu.
-
Guzowaty. Zmiany są zlokalizowane na ramionach i plecach, nie ma oznak zapalenia. Nad powierzchnią skóry pojawiają się małe guzy z teleangiektazjami (siatką rozszerzonych naczyń krwionośnych).
-
Pokrzywkowy. Najrzadszy rodzaj choroby. Na początku pojawia się wysypka, która przypomina wysypkę z pokrzywką. Są to pęcherze lub guzki, w których rozwija się atrofia.
Galeria zdjęć => Zanik plamisty skóry
Przyczyny zaniku plamistego skóry
Anetoderma jest pierwotna i wtórna. Przyczyny pierwotnej formy nie są dokładnie znane.
Przypuszczalne przyczyny to:
-
Dziedziczność, o czym świadczy rodzinny charakter choroby.
-
Przewlekłe choroby zakaźne.
-
Zakłócenie układu hormonalnego.
-
Zły metabolizm.
-
Niewystarczająca produkcja elastyny.
-
Zmniejszona odporność.
-
Niewłaściwa odpowiedź komórek odpornościowych na tkanki organizmu.
Najczęstszymi przyczynami wtórnej anetodermii są:
-
Rozpoczęty trądzik.
-
Opryszczkowa wysypka.
-
Ospa wietrzna.
-
Skórne objawy tocznia rumieniowatego.
-
Trąd (trąd), kiła, gruźlica skóry, sarkoidoza.
-
Zespół antyfosfolipidowy, borelioza, zakażenie wirusem HIV.
-
Choroby Addisona, Sjogrena, Gravesa.
-
Wrodzony zespół Blegvad-Haksthausen.
-
Efekt uboczny podczas przyjmowania penicylaminy.
-
Naczyniak krwionośny u niemowląt, młodzieńczy ziarniniak ziarniniakowy, chłoniak skórny z komórek B, plazmocytoma, pilomatrixoma, nerwiak nerwiaka i niektóre inne nowotwory.
Zanik plamisty skóry u dzieci
Najczęściej u dzieci rozpoznaje się pierwotną postać anetodermii. W większości przypadków jest to choroba rodzinna, w której oprócz charakterystycznych objawów obserwuje się inne patologie: wysokie wąskie podniebienie, słabe więzadła i stawy, nadmierne ugięcie dolnej części pleców (hiperlordoza lędźwiowa), nieprawidłowy rozwój kostek. W przypadku zespołu Blegvad-Haxthausen kości stają się bardziej kruche, twardówka nabiera niebieskawego zabarwienia i rozwija się zaćma. Zanik plamist skóry u dzieci można łączyć z innymi chorobami dermatologicznymi, co komplikuje diagnostykę i leczenie.
