Zwężenie moczowodu

Zwężenie moczowodu nazywane również wodonerczem lub zwężenie ujścia miedniczkowo-moczowodowego to patologiczny stan częściowego lub całkowitego zwężenia światła moczowodu, prowadzący do zaburzenia odpływu moczu.

W ludzkim ciele moczowód jest małym narządem w kształcie rurki o długości około 30 cm, którego zadaniem jest przenoszenie moczu z nerek do pęcherza w celu wydalenia. Sam moczowód jest wydrążonym narządem rurkowym o średnicy od 6 do 8 mm, który łączy nerkę i pęcherz. Jego zwężenie prowadzi do zaburzeń odpływu moczu z nerek, co z kolei stwarza wszystkie warunki do rozwoju wielu poważnych chorób: od zapalenia miedniczek nerkowych (odmiedniczkowe zapalenie nerek) po niewydolność nerek w postaci przewlekłej. Zwężenie może pojawić się w dowolnej części narządu i mieć różną długość. Najczęściej znajduje się w miejscu przejścia do pęcherza lub w obszarze przejścia miedniczki nerkowej do moczowodu. Choroba może być wrodzona lub nabyta. Te pierwsze są wykrywane u mniej niż 1% dzieci (z reguły są jednostronne).

Moczowód to sparowany narząd moczowy, który jest cienką długą rurką (dwiema) łączącą miedniczkę nerkową i pęcherz. W moczowodzie znajdują się trzy anatomiczne zwężenia, które w razie potrzeby rozszerzają się bezpiecznie dzięki elastycznej ściance.

Ale przy zwężeniu rozwijają się zmiany zwłóknieniowe, dzięki którym tkanka mięśniowa ściany moczowodu zostaje zastąpiona tkanką bliznowatą, która nie może się rozszerzać, a w miejscu zwężenia rejestruje się zmniejszenie średnicy przewodu wydalniczego. Z tego powodu mocz zbiera się i zatrzymuje powyżej miejsca zwężenia, co prowadzi do rozciągnięcia moczowodu i towarzyszących im problemów z nerkami (poszerzenie miednicy, wodonercze itp.)

Miejsce zwężenia może być krótkie lub długie, może pojawić się w różnych częściach moczowodu, ale z reguły „zwykłym” miejscem lokalizacji zwężenia jest:

• miejsce odmiedniczkowo-moczowodowe (gdzie miedniczka nerkowa przechodzi do moczowodu);

• miejsce przypęcherzowe (na przejściu moczowodu do pęcherza).

Przyczyny rozwoju zwężenia moczowodu

Zwężenie moczowodu może być naturalne (zmiany patologiczne w ścianie) i wywołane innymi chorobami (gdy ściany moczowodu są ściskane z zewnątrz, na przykład przez formacje nowotworowe).

Główne przyczyny rozwoju choroby dzielą się na wrodzone i nabyte .

Przyczyny wrodzone to dziedziczne nieprawidłowości, z którymi dana osoba się urodziła:

• cechy strukturalne zastawki (z obecnością błony w świetle moczowodu)

• pogrubienie ściany moczowodu

• załamanie moczowodu (przebieg moczowodu ma wygięcie w kształcie litery S)

• ureterocele — to torbielowate poszerzenie okolicy ujścia pęcherzowego moczowodu, które jest wadą wrodzoną dystalnego, podśluzówkowego odcinka moczowodu. Polega na zwężeniu moczowodu w miejscu ujścia do pęcherza i torbielowatym poszerzeniu odcinka moczowodu tuż powyżej zwężenia. Wyróżnia się ureterocele proste i ektopowe (przemieszczone).  Proste (orthotopowe) ureterocele występują zwykle u dorosłych płci męskiej. Ujście moczowodu zlokalizowane jest w typowym miejscu (w trójkącie pęcherza moczowego). Przemieszczone (ektopowe) uretorocele związane jest z wadą podwójnego moczowodu i dotyczy moczowodu wychodzącego z górnego bieguna podwójnego układu kielichowo-miedniczkowego nerki.

• uchyłek (obecność torebkowatego występu ściany w moczowodzie)

• ucisk moczowodu przez dodatkowe naczynie

Nabyte przyczyny - różne choroby i szkodliwe skutki:

• Uraz wewnętrzny (spowodowany kamieniami nerkowymi)

• Uraz zewnętrzny (z powodu krwiaka zaotrzewnowego z powodu uderzeń w dolną część pleców)

• Operacja (uszkodzenie moczowodu podczas operacji urologicznej)

• Różne choroby zapalne, leukoplakia, gruźlica, rzeżączka, bruceloza itp.

• Promieniowanie, uszkodzenie popromienne (po leczeniu raka)

Również zwężenie moczowodu może być jednostronne i obustronne, a także pojedyncze i liczne.