Złuszczające zapalenie warg (cheilitis exfoliativa) to zapalenie warg, które dotyczy tylko krawędzi warg znaczy się czerwieni wargowej. Wargi stają się jaskrawoczerwone, bolesne i podrażnione. Złuszczające zapalenie warg może też być spowodowane nawykowym przygryzaniem warg, co często jest odpowiedzią na długotrwały i silny stres.
Wyróżnia się postać suchą oraz wysiękową. W przypadku suchego złuszczającego zapalenia warg na ustach tworzą się łuski, które są ciasno dolegające do leżącej poniżej tkanki pośrodku i odwrotnie, są uniesione wzdłuż obwodu. W tym przypadku pacjenci wskazują na uczucie suchości, pieczenia. Przy wysiękowej postaci zapalenia warg obserwuje się obrzęk i bolesność warg.
Złuszczające zapalenie warg występuje częściej u kobiet. Suchą postać choroby wykrywa się głównie w wieku 16-40 lat. Wysiękowe zapalenie warg rozpoznaje się u pacjentów w wieku od 16 do 65 lat. Około jedna trzecia wszystkich przypadków złuszczającego zapalenie warg występuje w wieku 16-20 lat. Wśród innych zmian czerwonej granicy warg częstość występowania złuszczającego zapalenia warg wynosi około 30%.
Etiologia złuszczającego zapalenia warg nie została w pełni wyjaśniona. Przyjmuje się, że choroba jest wieloczynnikowa, a za punkt wyjścia mogą służyć zarówno czynniki egzogenne, jak i endogenne, w tym:
-
Zaburzenia psycho-emocjonalne. Za główną przyczynę uważa się zmiany neurotroficzne występujące na tle zaburzeń psychoemocjonalnych. Stany depresyjne, lękowe są wyzwalaczem rozwoju choroby.
-
Upośledzona funkcja tarczycy. W trakcie swoich badań naukowcy odkryli związek między uszkodzeniami czerwonej granicy warg a wzrostem poziomu hormonów tarczycy we krwi. U zdecydowanej większości pacjentów z tyreotoksykozą rozpoznaje się mokrą postać wysiękowego zapalenia warg.
-
Dziedziczność. Złuszczające zapalenie warg jest często wykrywana u bliskich krewnych, co potwierdza pewne znaczenie dziedziczności, jako czynnika etiologicznego w rozwoju przewlekłego zapalenia czerwonej granicy warg.
-
Zmiany w odpowiedziach immunologicznych. Naukowcy nie wykluczają również roli reakcji immunoalergicznych w powstawaniu złuszczającego zapalenia warg.