Opis zdjęcia chorób =>> TWOJA CHOROBA
Zespół jelita drażliwego
Aktualizacja:
Zespół jelita drażliwego (IBS) Irritable Bowel Syndrome, zespół niespokojnego jelita to przewlekłe zaburzenie funkcjonalne układu pokarmowego, utrzymujące się przez co najmniej 3 miesiące i niezwiązane z organiczną chorobom narządu. Najbardziej charakterystycznym objawem jest ból lub dyskomfort występujący w trakcie wypróżnienia. Dokładna diagnoza wymaga badania medycznego. IBS dotyka szacunkowo 10-20% populacji globalnej, z wyraźną przewagą wśród kobiet. Najczęściej diagnozowany jest w grupie wiekowej 25-40 lat.
Zespół jelita drażliwego przyczyny.
Przyczyny zespołu jelita drażliwego wiążą się z dysfunkcją regulacyjną mózgu i obejmują różnorodne czynniki:
-
Predyspozycja genetyczna. Rodziny z historią problemów jelitowych wykazują podobne symptomy.
-
Niska odporność na stres. Między 75% a 100% pacjentów doświadcza równocześnie zaburzeń lękowych i depresyjnych, a także cech hipochondrycznych.
-
Niezdrowa dieta. Nadmiar prostych węglowodanów i brak błonnika roślinnego oraz witamin utrudniają prawidłowe funkcjonowanie jelit, powodując ich spazmatyczne skurcze i ból.
-
Nadużycie alkoholu. Negatywnie wpływa to na jelito i jego układ nerwowy, prowadząc do przewlekłego zatrucia i zaburzeń w przewodnictwie nerwowym.
-
Historia medyczna. Przebyte choroby zakaźne i długotrwała antybiotykoterapia mogą zakłócić równowagę mikroflory jelitowej i podsycać stan zapalny.
Przewód pokarmowy to ciągłą struktura, która zapewnia przyswajanie składników odżywczych. W zespole jelita drażliwego, normalny ruch masy pokarmowej jest zaburzony, co prowadzi do spazmatycznego bólu, biegunki lub zaparć.
W kontekście hormonalnym, noradrenalina wydzielana w stanie stresu wpływa na wzmożone skurcze jelit. Podobnie, wysoki poziom adrenaliny, hormonu stresu, może wpływać na kurczenie naczyń krwionośnych w ścianie jelita, co zaburza jego odżywianie.
Mikroflora jelitowa również ulega zmianom. Stres wpływa na warunki, w których żyją korzystne bakterie, prowadząc do dysbiozy i pogarszania ogólnego stanu zdrowia, a także do zaburzeń jelitowych.
W kontekście zespołu jelita drażliwego wyróżnia się dwa główne etapy choroby:
-
Faza aktywnych objawów klinicznych;
-
Faza remisji.
Większość pacjentów konsultuje się z lekarzem podczas fazy zaostrzenia objawów. Zazwyczaj jest możliwe zredukowanie najbardziej uciążliwych symptomów, co prowadzi do złagodzenia głównych objawów klinicznych.
Faza remisji stanowi optymalny moment na rozpoczęcie działań rehabilitacyjnych. lista W tym okresie zalecane jest przeprowadzenie sesji psychoterapii skoncentrowanej na depresji i zaburzeniach lękowych, aby zminimalizować ryzyko ewentualnych komplikacji.
Specjaliści medyczni rozróżniają cztery podtypy zespołu jelita drażliwego:
-
Z dominującymi zaparciami;
-
Z dominującą biegunką;
-
Forma mieszana;
-
Wariant nieokreślony.
Zespół jelita drażliwego, zespół niespokojnego jelita objawy
Najbardziej charakterystyczne objawy zespołu jelita drażliwego obejmują ból brzuszny oraz nieregularność wypróżnień, która może manifestować się jako zaparcia, biegunka lub ich zmienność. Ból w przypadku zespołu jelita drażliwego zazwyczaj lokalizuje się w dolnej części brzucha i jest raczej tępy i bolesny, chociaż mogą wystąpić również ostre skurcze. Nasilenie bólu często zwiększa się po spożyciu posiłków, po wypróżnieniu, a u kobiet może być związane z cyklem miesiączkowym. Bóle nocne, które zakłócają sen, są rzadkością.
Zaburzenia stolca mogą występować jako zaparcia (wypróżnienia rzadsze niż raz na trzy dni) lub jako biegunka (luźne i częste stolce). Biegunka jest zwykle poranna i rzadko pojawia się więcej niż 2-5 razy dziennie, zazwyczaj nie zakłócając snu. Często notuje się zmiany pomiędzy okresami zaparć i biegunek. Dodatkowo, pacjenci mogą zauważyć zwiększone wytwarzanie gazów oraz potrzebę częstszego wypróżniania, chociaż ogólna masa wydalanego kału zazwyczaj nie jest zwiększona.
Objawy pozajelitowe zespołu jelita drażliwego mogą obejmować nudności, odbijanie, wymioty, ból w prawym podżebrzu, bolesne oddawanie moczu, bóle głowy, osłabienie oraz dreszcze w palcach. Niektóre osoby mogą również doświadczyć problemów ze snem, trudności z oddychaniem oraz dyskomfortu przy leżeniu na lewym boku. Zaburzenia neuropsychiatryczne oraz dysfunkcje seksualne często współwystępują z IBS.
Jeżeli obecne są określone objawy, takie jak zaawansowany wiek pacjenta, historia nowotworów w rodzinie, gorączka, zmiany w badaniach przedmiotowych narządów wewnętrznych (np. powiększenie wątroby i śledziony), obecność markerów chorobowych w badaniach laboratoryjnych, nieuzasadniona utrata wagi czy objawy manifestujące się w nocy, zaleca się przeprowadzenie kompleksowej diagnostyki w celu wykluczenia organicznej choroby jelita grubego.
Zespół jelita drażliwego, zespół niespokojnego jelita rozpoznanie
Diagnostyka IBS opiera się na specyficznych objawach, rodzaju i okolicznościach występowania bólu brzusznego. Konieczne jest również wykluczenie innych schorzeń za pomocą badań diagnostycznych:
Analiza kału i hodowla flory bakteryjnej w celu wykluczenia infekcji
Badania laboratoryjne krwi ogólne badania krwi, testy funkcji wątroby (ALT, AST), P
Pomiar szybkości opadania erytrocytów (ESR) oraz testy serologiczne na obecność celiakii
Ultrasonografia (USG) jamy brzusznej do wykrycia kamieni żółciowych i innych schorzeń dróg żółciowych
Endoskopia i biopsja jelitowa dla wykluczenia wrzodów żołądkowych, celiakii, chorób zapalnych jelit oraz nowotworów złośliwych.
Zespół jelita drażliwego, zespół niespokojnego jelita leczenie
Leczenie zespołu jelita drażliwego stanowi wyzwanie, głównie z powodu niepełnego zrozumienia mechanizmów jego powstawania i rozwoju. Do tej pory nie zdefiniowano jednolitej, skutecznej metody leczenia. Interesujący jest wysoki wskaźnik skuteczności leków placebo w kontekście tej choroby, co sugeruje znaczący wpływ czynników psychologicznych na jej przebieg. Istotna rola stanów psychoemocjonalnych argumentuje za angażowaniem psychoterapeuty w procesie leczenia.
W podejściu terapeutycznym do zespołu jelita drażliwego skupia się na różnych aspektach: diecie, aktywności fizycznej, regulacji stanu emocjonalnego pacjenta oraz, w razie konieczności, farmakoterapii celem złagodzenia objawów. Zalecenia żywieniowe w zależności od dominujących objawów, jak zaparcia czy biegunki, ale wszystkim pacjentom z IBS zaleca się unikanie pokarmów irytujących błonę śluzową jelit i tych, które mogą mechanicznie uszkadzać ściany jelit. W przypadku biegunek z diety eliminuje się również pokarmy bogate w błonnik, a przy zaparciach zaleca się produkty bogate w błonnik, jak zboża i warzywa.
Pacjentom z zespołem jelita drażliwego zalecane są różne formy aktywności fizycznej, takie jak spacery czy aerobik, oraz kursy ćwiczeń fizjoterapeutycznych. Warto również dostosować codzienny harmonogram tak, aby minimalizować stres i napięcie emocjonalne. Różne techniki psychoterapeutyczne mogą być tutaj pomocne.
W celu przywrócenia równowagi mikroflory jelitowej często stosuje się probiotyki. Farmakoterapia może obejmować leki przeciwbólowe, leki przeciwbiegunkowe oraz środki przeczyszczające na bazie ziół. W przypadku ciężkich objawów neurologicznych możliwe jest zastosowanie leków uspokajających i lekkich środków nasennych. Różnorodne metody, takie jak refleksologia, masaż neurosedacyjny czy aromaterapia mogą być stosowane jako terapie wspomagające. Leki przeciwdepresyjne i przeciwpsychotyczne są przepisywane wyłącznie po konsultacji z psychiatrą.
Zespół jelita drażliwego, zespół niespokojnego jelita rokowanie zapobieganie
W kontekście zapobiegania zespołowi jelita drażliwego istotne jest zwrócenie uwagi na uregulowanie stylu życia i diety (zrównoważone odżywianie, regularność posiłków, unikanie siedzącego trybu życia, nadmiernego spożycia alkoholu, kawy, napojów z gazem, ostrej i tłustej żywności). Ważne jest również kształtowanie zdrowego klimatu emocjonalnego oraz zastosowanie się do wytycznych medycznych odnośnie terapii farmakologicznej.
Zespół jelita drażliwego nie jest chorobą progresywną i generalnie nie prowadzi do powikłań. W około 30% przypadków możliwe jest całkowite wyleczenie. Czasem objawy ustępują spontanicznie na skutek poprawy sytuacji emocjonalnej i jej stabilizacji. Rokowanie jest zwykle korzystne, a stopień wyleczenia w dużym zakresie zależy od skutecznej korekty współwystępujących zaburzeń neuropsychicznych.
Zespół jelita drażliwego - czego nie jeść. W odniesieniu do diety, istnieją pewne produkty, których osoby z IBS często powinny unikać:
-
Gazowane napoje i jedzenie powodujące gazy, takie jak kapusta, fasola, cebula czy brokuły.
-
Wysoko przetworzone produkty spożywcze zawierające dużo tłuszczu i cukru.
-
Alkohol i napoje kofeinowe, które mogą podrażniać jelita.
-
Niektóre osoby z IBS reagują na produkty zawierające laktozę, takie jak mleko i jego przetwory.
-
Niektóre zboża, głównie te zawierające gluten, mogą również wywoływać objawy u niektórych osób.
Katalog chorób: Choroby układu pokarmowego