Zapalenie pęcherzyka żółciowego

Zapalenie pęcherzyka żółciowego to ogólna nazwa grupy chorób, które prowadzą do rozwoju procesów zapalnych w woreczku żółciowym. Głównym objawem zmian patologicznych w tkankach narządu jest systematyczny ból w prawym podżebrzu. Zapalenie pęcherzyka żółciowego występuje u mężczyzn i kobiet w każdym wieku. Czynniki ryzyka to nadużywanie alkoholu, niezrównoważona dieta, stresujące sytuacje. Dzieci i dorośli z objawami zapalenia pęcherzyka żółciowego będą potrzebować porady lekarza gastroenterologa, dietetyka lub terapeuty. Zapalenie pęcherzyka żółciowego jest najczęstszą patologią narządów jamy brzusznej. Stanowi do 12% przypadków zgłoszonych klinicznie. Złogi znajdują się u 60-95% osób cierpiących na zapalenie pęcherzyka żółciowego.

Zapalenie pęcherzyka żółciowego rozwija się częściej u kobiet: objawy choroby występują u dziewcząt 4-6 razy częściej niż u mężczyzn. Aż 75% osób z przewlekłym lub ostrym typem choroby należy do grupy wiekowej 45-60 lat.

Zapalenie pęcherzyka żółciowego przyczyny

Ogniska zapalenia w pęcherzyku żółciowym powstają pod wpływem patogennej mikroflory lub stagnacji żółci. W pierwszym przypadku wirusy lub bakterie dostają się do narządu przez źródła przewlekłego zakażenia (jama ustna, nosogardziel) lub bezpośrednio z jelita. Czynnikami wywołującymi chorobę zapalenie pęcherzyka żółciowego są gronkowce, paciorkowce lub wirusy zapalenia wątroby typu C i B.

Pewne warunki sprzyjają tworzeniu się kamieni:

• nadmierne spożycie tłustych i węglowodanów;

• długie przerwy w posiłkach, głodne diety z brakiem witamin;

• urazy i konsekwencje poprzednich operacji na narządach jamy brzusznej;

• naruszenie reżimu motorycznego;

• ostre wirusowe zapalenie wątroby;

• dziedziczna predyspozycja;

• zaburzenia endokrynologiczne ( cukrzyca , menopauza, otyłość, długotrwałe stosowanie środków antykoncepcyjnych, leczenie środkami hormonalnymi).

Wśród czynników predysponujących do rozwoju kamiennego zapalenia pęcherzyka żółciowego są również dyskinezy dróg żółciowych, przewlekłe zapalenie żołądka, zapalenie dwunastnicy , zapalenie trzustki, marskość wątroby , choroba Leśniowskiego-Crohna.

Przy przedłużającej się stagnacji żółci w woreczku żółciowym składniki żółci (najczęściej jest to cholesterol) zaczynają krystalizować i wytrącać się. Mikroskopijne kryształy powiększają się w czasie, łączą się ze sobą i tworzą kamienie. 

Woreczek żółciowy ma zwykle kształt gruszki. Jego długość to 7-10 cm, szerokość - 3-4 cm, pojemność - 40-70 ml (u kobiet woreczek żółciowy w stanie funkcjonalnego spoczynku ma nieco większą objętość niż u mężczyzn, ale kurczy się szybciej). Rozróżnia dno, ciało i szyję, przechodząc do przewodu torbielowatego. Odpływ żółci z pęcherzyka żółciowego regulowany jest przez zwieracz Lutkensa, a ze wspólnego przewodu żółciowego - przez zwieracz Oddiego.

Średnio dziennie w ludzkim ciele powstaje do 1,5 litra żółci. Jednak jego wejście do jelita zwykle następuje głównie podczas trawienia. Zapewnia to rezerwuarowa funkcja pęcherzyka żółciowego i jego rytmiczne skurcze z kolejną relaksacją wspomnianego zwieracza Lutkensa, a następnie zwieracza Oddiego znajdującego się u zbiegu przewodu żółciowego wspólnego do jelita. W woreczku żółciowym żółć jest skoncentrowana 5-10 razy.

Rodzaje procesów zapalnych w pęcherzyku żółciowym

Gastroenterolodzy klasyfikują zapalenie pęcherzyka żółciowego z kilku powodów. Pomiędzy nimi:

• obecność lub brak kamieni w świetle pęcherzyka żółciowego;

• nasilenie destrukcyjnych zmian w tkankach narządu;

• nasilenie objawów zapalenia pęcherzyka żółciowego u pacjenta.

W pierwszym przypadku lekarze rozróżniają skalkulowane (z odkładaniem kamieni) i nieobliczalne zapalenie pęcherzyka żółciowego. Złogi są wykrywane u 90% pacjentów, którzy borykają się z procesem zapalnym w woreczku żółciowym. Nieobliczalne zapalenie pęcherzyka żółciowego, charakteryzujące się brakiem kamieni, charakteryzuje się rzadkimi zaostrzeniami i korzystnym rokowaniem przy wyborze zachowawczych metod leczenia.

Nasilenie objawów i destrukcyjne zmiany pozwalają lekarzom rozróżnić ostre i przewlekłe typy choroby. W pierwszym przypadku pacjent ma do czynienia z ostrą manifestacją objawów, zespołem ostrego bólu, zatruciem organizmu. Przewlekłe zapalenie pęcherzyka żółciowego może przebiegać prawie bezobjawowo. Ból jest rzadki i ma niewielką intensywność.

W zależności od nasilenia obrazu klinicznego choroby wyróżnia się łagodne, umiarkowane i ciężkie formy zapalenia pęcherzyka żółciowego. Główną różnicą między nimi jest czas trwania i częstotliwość bólu u pacjentów.