Bakteryjne zapalenie pochwy

Bakteryjne zapalenie pochwy, bakteryjna waginoza (ang. bacterial vaginosis, BV) to nazwa stanu u kobiet, w którym normalna równowaga bakterii w pochwie zostaje zaburzona i zastąpiona przerostem niektórych bakterii, w tym Gardnerella vaginalis, Ureaplasma urealiticum i Mycoplasma hominis. Bakteryjnemu zapaleniu pochwy czasami towarzyszy ból, nieobfite szarobiałe wydzieliny, nieprzyjemny zapach „śledzi”, swędzenie lub pieczenie w okolicy narządów płciowych.

Normalna mikroflora pochwy składa się z wielu mikroorganizmów. Około 95% z nich to pałeczki kwasu mlekowego, które wytwarzają kwas mlekowy, który tworzy kwaśne środowisko i tym samym zapobiega rozwojowi infekcji. Choroba charakteryzująca się zmniejszeniem laktoflory nazywana jest bakteryjnym zapaleniem pochwy.

Dziewczęta rodzą się z jałową pochwą, która po kilku dniach zostaje skolonizowana przez mikroorganizmy, a poziom kwasowości pozostaje bliski obojętnemu. Wraz z nadejściem miesiączki zmienia się tło hormonalne, zwiększa się grubość nabłonka, zmienia się mikroflora, której podstawą są pałeczki kwasu mlekowego lub pałeczki Doderleina (nazwane na cześć odkrywcy).

Bakterie mlekowe żywią się glikogenem, przekształcając go w kwas mlekowy. Dzięki niemu w pochwie powstaje kwaśne środowisko (pH 3,8-4,5), które jest szkodliwe dla patogennych mikroorganizmów. Pod wpływem różnych czynników zmniejsza się liczba pałeczek kwasu mlekowego, zastępują je mikroorganizmy beztlenowe, środowisko staje się zasadowe i rozwija się zapalenie pochwy.

Jak powszechne jest bakteryjne zapalenie pochwy?

Bakteryjne zapalenie pochwy jest najczęstszym zakażeniem pochwy u kobiet w wieku 15-44 lat.

Jak rozprzestrzenia się bakteryjne zapalenie pochwy?

Specjaliści nie wiedzą, co powoduje bakteryjne zapalenie pochwy ani jak występuje u niektórych kobiet. Wiemy jednak, że kobiety aktywne seksualnie często cierpią na tę chorobę. Bakteryjne zapalenie pochwy jest związane z brakiem równowagi między „dobrymi” i „złymi” bakteriami, które normalnie występują w kobiecej pochwie. Posiadanie nowego partnera seksualnego lub wielu partnerów seksualnych, a także częsta irygacja, może zaburzyć równowagę bakterii w pochwie. To naraża kobietę na wysokie ryzyko rozwoju bakteryjnej waginozy.

Nie wiemy również, jak aktywność seksualna przyczynia się do rozwoju bakteryjnego zapalenia pochwy. Nie ma danych badawczych, które potwierdzałyby, że leczenie partnera seksualnego wpływa na występowanie waginozy bakteryjnej u kobiety. Bakteryjne zapalenie pochwy może zwiększać ryzyko innych chorób przenoszonych drogą płciową.  Waginoza bakteryjna rzadko występuje u kobiet, które nigdy nie uprawiały seksu.

Bakteryjne zapalenie pochwy nie może rozwinąć się w wyniku kontaktu z deskami sedesowymi, pościelą lub pływaniem w basenach.

Przyczyny występowania bakteryjnego zapalenia pochwy

Bakteryjna waginoza nie ma jednego patogenu i nie jest infekcją narządów płciowych. Czynniki prowokujące jego pojawienie się to:

• Zaburzenia hormonalne towarzyszące chorobom endokrynologicznym i ginekologicznym. Zmiany w tle hormonalnym powodują zaburzenie tempa odnowy nabłonka i zmieniają liczbę receptorów na jego powierzchni, do których przyczepiają się bakterie.

• Zmniejszona odporność u kobiet. Przyłączaniu się bakterii do nabłonka zapobiegają immunoglobuliny IgA, których aktywność zmniejsza się, gdy układ odpornościowy jest zaburzony.

• Długotrwałe stosowanie antybiotyków. Leki przeciwbakteryjne nie działają selektywnie, dlatego wraz z patogenną mikroflorą niszczone są przydatne.

• Zmiany w mikroflorze jelitowej.

• Nadmierna higiena zbyt częste mycie, irygacja pochwy.

• Długotrwałe noszenie wkładki wewnątrzmacicznej, stosowanie środków plemnikobójczych, tabletek dopochwowych.

• Częste zmiany partnera seksualnego.

• Długotrwałe stosowanie czopków dopochwowych.

• Wyłączenie sfermentowanych produktów mlecznych z diety.

• Częste używanie tamponów i podpasek, noszenie obcisłej syntetycznej bielizny, która zapobiega przedostawaniu się tlenu do pochwy, który zabija szkodliwe bakterie beztlenowe.

• Interwencja chirurgiczna w obrębie narządów płciowych.