Atopowe zapalenie skóry (AZS), zwane wypryskiem atopowym, a niegdyś świerzbiączką (łac. prurigo) Besniera, wypryskiem alergicznym lub alergicznym zapaleniem skóry jest jedną z najczęściej występujących chorób w praktyce dermatologicznej. W ciągu ostatnich lat rozpowszechnienie na całym świecie wzrosło zarówno u dzieci, jak i u dorosłych. Według naukowców 15-35% dzieci i 2-10% dorosłych cierpi na atopowe zapalenie skóry. Najczęściej (65%) dotyczy kobiet, rzadziej mężczyzn (35%). Według wielu badaczy atopowe zapalenie skóry występuje częściej u mieszkańców miast niż wsi. Jest to choroba dziedziczna z dominującą zmianą skórną, przewlekłym nawracającym przebiegiem i pewną ewolucją związaną z wiekiem. Zapalenie skóry oznacza stan zapalny skóry. A termin „atopowy” jest rozumiany jako dziedziczna predyspozycja do alergii.
Atopowe zapalenie skóry to zapalna choroba skóry objawiająca się zaczerwienieniem, wysypką i łuszczeniem.
Atopowe zapalenie skóry zdjęcie:
Atopowe zapalenie skóry u niemowlaka:
Atopowe zapalenie skóry u dziecka:
Więcej zdjęć => Atopowe zapalenie skóry
Atopowe zapalenie skóry AZS rozwija się na tle dziedzicznej predyspozycji. Prawdopodobieństwo atopii u dziecka wynosi 30–50%, jeśli którykolwiek z rodziców jest atopowy, i 80%, jeśli oboje rodzice są atopowi. Tak więc odsetek manifestacji i ciężkości choroby jest znacznie wyższy, jeśli matka jest chora lub chora na atopowe zapalenie skóry. Zauważono, że atopowe zapalenie skóry częściej nasila się w zimnych porach roku.
Do rozwoju atopowego zapalenia skóry konieczne jest połączenie predyspozycji genetycznych i niekorzystnego wpływu czynników środowiskowych.
Należą do nich alergeny wziewne. Do takich substancji należą :
-
kurz domowy,
-
pyłki roślin kwitnących,
-
pleśń,
-
łupież ludzi i zwierząt domowych,
-
zapachy żywności, zwłaszcza ryb i cytrusów.
Wśród drażniących i alergenów kontaktowych należy wyróżnić :
-
wełnę,
-
włókna syntetyczne,
-
środki dezynfekujące,
-
mydła,
-
rozpuszczalniki,
-
konserwanty,
-
substancje zapachowe,
-
a także drażniące fizyczne (zimno, wiatr, wysoka temperatura powietrza).
Alergia pokarmowa lub nietolerancja niektórych produktów spożywczych nie jest ostatnim miejscem występowania i rozwoju procesu skórnego w atopowym zapaleniu skóry.
Po wyłączeniu z diety produktów alergizujących (najczęściej jaj, ryb, owoców morza, mleka, cytrusów, grzybów, orzechów, czekolady) następuje złagodzenie nasilenia atopowego zapalenia skóry.
Jednak alergia pokarmowa występuje tylko u 35% niemowląt i 2-3% starszych dzieci z ciężkim atopowym zapaleniem skóry.
Z biegiem lat reakcja na alergeny pokarmowe słabnie, a wiele nietolerowanych w dzieciństwie pokarmów można bezpiecznie wprowadzić do diety pacjenta z atopowym zapaleniem skóry w starszym wieku.
Jednak alergie pokarmowe lub nietolerancja niektórych pokarmów utrzymują się przez całe życie.
Ważną rolę w rozwoju atopowego zapalenia skóry odgrywa wrodzona fermentopatia przewodu pokarmowego, która stwarza warunki do rozwoju dysbakteriozy, co prowadzi do niedostatecznego wchłaniania pokarmu i powstawania zatrucia endogennego.
Środki drobnoustrojowe mogą nie tylko uszkadzać barierę skórną, ale także przyczyniać się do rozwoju alergii bakteryjnych.
Sytuacje stresujące mogą wywołać początek choroby i podtrzymać patologiczny proces w atopowym zapaleniu skóry.
Prowadzi to do wzmożonego swędzenia i impulsywnej chęci drapania skóry, co w przyszłości może powodować zaburzenia snu, labilność emocjonalną, urazę, wycofanie, drażliwość.