Choroba
Złuszczające zapalenie warg (cheilitis exfoliativa) to zapalenie warg, które dotyczy tylko krawędzi warg znaczy się czerwieni wargowej. Wargi stają się jaskrawoczerwone, bolesne i podrażnione. Złuszczające zapalenie warg może też być spowodowane nawykowym przygryzaniem warg, co często jest odpowiedzią na długotrwały i silny stres.
Wyróżnia się postać suchą oraz wysiękową. W przypadku suchego złuszczającego zapalenia warg na ustach tworzą się łuski, które są ciasno dolegające do leżącej poniżej tkanki pośrodku i odwrotnie, są uniesione wzdłuż obwodu. W tym przypadku pacjenci wskazują na uczucie suchości, pieczenia. Przy wysiękowej postaci zapalenia warg obserwuje się obrzęk i bolesność warg.
Złuszczające zapalenie warg występuje częściej u kobiet. Suchą postać choroby wykrywa się głównie w wieku 16-40 lat. Wysiękowe zapalenie warg rozpoznaje się u pacjentów w wieku od 16 do 65 lat. Około jedna trzecia wszystkich przypadków złuszczającego zapalenie warg występuje w wieku 16-20 lat. Wśród innych zmian czerwonej granicy warg częstość występowania złuszczającego zapalenia warg wynosi około 30%.
Etiologia złuszczającego zapalenia warg nie została w pełni wyjaśniona. Przyjmuje się, że choroba jest wieloczynnikowa, a za punkt wyjścia mogą służyć zarówno czynniki egzogenne, jak i endogenne, w tym:
-
Zaburzenia psycho-emocjonalne. Za główną przyczynę uważa się zmiany neurotroficzne występujące na tle zaburzeń psychoemocjonalnych. Stany depresyjne, lękowe są wyzwalaczem rozwoju choroby.
-
Upośledzona funkcja tarczycy. W trakcie swoich badań naukowcy odkryli związek między uszkodzeniami czerwonej granicy warg a wzrostem poziomu hormonów tarczycy we krwi. U zdecydowanej większości pacjentów z tyreotoksykozą rozpoznaje się mokrą postać wysiękowego zapalenia warg.
-
Dziedziczność. Złuszczające zapalenie warg jest często wykrywana u bliskich krewnych, co potwierdza pewne znaczenie dziedziczności, jako czynnika etiologicznego w rozwoju przewlekłego zapalenia czerwonej granicy warg.
-
Zmiany w odpowiedziach immunologicznych. Naukowcy nie wykluczają również roli reakcji immunoalergicznych w powstawaniu złuszczającego zapalenia warg.
Za złuszczające zapalenie warg odpowiada zazwyczaj nawykowe przygryzanie warg, zwłaszcza wargi dolnej. Zmiany w przebiegu złuszczającego zapalenia warg występują w części środkowej wargi dolnej, z czasem pojawiają się na powierzchniach bocznych wargi dolnej i w obrębie wargi górnej. Początkowo występuje tylko złuszczanie; w stanach zaawansowanych obserwowane są nawarstwienia hiperkeratotyczne i strupy krwotoczne.
Złuszczające zapalenie warg objawy
Złuszczające zapalenie warg ma szereg charakterystycznych cech, które pozwalają na stosunkowo dokładne zdiagnozowanie. Najważniejszą cechą tej choroby jest jej sezonowość: pojawiając się w ciepłym sezonie, wiosną lub latem, bliżej jesieni, na chwilę znika. Dotknięty obszar to granica wokół ust, która nie dotyka błony śluzowej. Na powierzchni warg pojawia się zastoinowe przekrwienie, a następnie tworzą się zrogowaciałe łuski. Usta stale się łuszczą, pacjenci skarżą się na pieczenie i swędzenie.
Utworzone zrogowaciałe łuski nabłonka są łatwo usuwane i odsłaniają zaczerwienioną skórę. Za tydzień regenerują się. Z powodu suchych ust i swędzenia u pacjentów wyrabia się nawyk „gryzienia” martwej skóry, co prowokuje dalszą infekcję.
W postaci wysiękowej występują wyraźne odczucia bólu w połączeniu z obrzękiem i przekrwieniem krawędzi warg. Oprócz białych lub szarawych łusek dotknięte obszary pokryte są bolesnymi żółtymi strupami od jednego kącika ust do drugiego. Skórki mogą się łuszczyć i zwisać, a po ich usunięciu dotknięta powierzchnia jest odsłonięta bez oznak erozji, ale z widocznymi oznakami przekrwienia. Przyczyną tej postaci choroby jest zwiększona przepuszczalność naczyń włosowatych. Podczas leczenia ten rodzaj złuszczającego zapalenia warg może zostać przekształcony w suchy. W większości przypadków choroba jest wywoływana przez zaburzenia układu hormonalnego.
Suchą postać zapalenia warg należy odróżnić od tocznia rumieniowatego. Kluczową różnicą jest brak wyraźnej atrofii tkanki brzegowej wargi w obszarach objętych stanem zapalnym.
Złuszczające zapalenie warg rozpoznanie
W procesie diagnozowania złuszczające zapalenie warg kluczowym zadaniem lekarza jest odróżnienie złuszczającego zapalenia warg od innych chorób o podobnych objawach zewnętrznych.
Tak, więc sucha postać zapalenia warg w procesie diagnostycznym jest porównywana z następującymi chorobami:
-
Meteorologiczne zapalenie warg,
-
Atopowe zapalenie warg,
-
Alergicznym zapaleniem warg.
Postać wysiękowa wymaga różnicowania z następującymi chorobami:
-
Wysiękowa postać aktynicznego zapalenia warg;
-
Wypryskowe zapalenie warg;
-
Erozyjne lub wrzodziejące formy tocznia rumieniowatego.
Leczenie złuszczającego zapalenia warg
Leczenie złuszczającego zapalenia warg polega przede wszystkim na wpływie na czynniki, które je wywołały. Ponieważ zapalenie warg jest jedną z chorób związanych ze stanem psycho-emocjonalnym pacjenta, często wymagana jest konsultacja z neurologiem, który może przepisać środki uspokajające lub przeciwdepresyjne. Jeśli choroba powstała z powodu dysfunkcji tarczycy, wymagana będzie konsultacja endokrynologa.
Leczenie może również obejmować akupunkturę, usuwanie zrogowaciałych skórek na ustach roztworem kwasu borowego, a u dzieci stosowanie kremu nawilżającego.
Choroba nie ma skłonności do samoleczenia, dlatego konieczne jest znalezienie przyczyny choroby i podjęcie wszelkich działań terapeutycznych w odpowiednim czasie.
Katalog chorób