Zapalenie wątroby objawy leczenie

Choroba

Zapalenie wątroby to stan zapalny wątroby, który może mieć charakter ostrej, krótkotrwałej infekcji lub przewlekłego procesu trwającego przez dłuższy czas. Choroba może być wywołana przez różne czynniki, takie jak procesy autoimmunologiczne, infekcje, ekspozycję na substancje toksyczne, trucizny, narkotyki czy nadużywanie alkoholu. Przebieg choroby może być zróżnicowany - od bezobjawowego nosicielstwa, gdzie pacjent nie wykazuje żadnych dolegliwości, do poważniejszych przypadków prowadzących do rozwoju marskości wątroby lub nowotworu.

Wśród częstych objawów zapalenia wątroby wymienia się zatrucia organizmu, ból w prawym podżebrzu oraz żółtaczkę skóry i błon śluzowych. Diagnostyka odgrywa kluczową rolę w wykrywaniu i określaniu rozmiaru uszkodzenia wątroby. Wykorzystywane są różnego rodzaju biochemiczne badania krwi, które pozwalają na ocenę funkcji wątroby, a także ultrasonografia i biopsja wątroby, które dostarczają dodatkowych informacji.

Leczenie zapalenia wątroby wymaga wieloaspektowego podejścia. Pacjenci powinni przestrzegać specjalnej diety, która odciąża pracę wątroby i wspomaga jej regenerację. Ponadto stosuje się leczenie objawowe, które ma na celu złagodzenie dolegliwości pacjenta, oraz leczenie patogenetyczne, które dąży do eliminacji przyczyny zapalenia wątroby.

Istnieje pięć głównych typów wirusowego zapalenia wątroby, które oznaczone są literami A, B, C, D i E. Te różne typy stanowią poważne wyzwanie ze względu na choroby, które wywołują, oraz ich zdolność do wywoływania epidemii i ognisk chorobowych. Szczególnie wirusy typu B i C powodują rozwój chorób przewlekłych u setek milionów ludzi i są najczęstszymi przyczynami marskości i raka wątroby.

Wirusowe zapalenie wątroby typu A i E najczęściej przenosi się poprzez spożycie skażonej żywności lub wody. Natomiast wirusy typu B, C i D zazwyczaj rozprzestrzeniają się w wyniku kontaktu zakażonych płynów ustrojowych z organizmem poprzez pozajelitowe drogi. Możliwe sposoby przenoszenia tych wirusów obejmują transfuzję skażonej krwi lub produktów krwiopochodnych, inwazyjne procedury medyczne z użyciem zakażonego sprzętu oraz, w przypadku wirusowego zapalenia wątroby typu B, przeniesienie z matki na dziecko podczas porodu, z członka rodziny na dziecko oraz drogą płciową.

Objawy ostrego zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby mogą być różnorodne, od braku objawów do wystąpienia żółtaczki (zażółcenia skóry i oczu), ciemnego zabarwienia moczu, nadmiernego zmęczenia, nudności, wymiotów i bólu brzucha.

Poniżej przedstawiam krótki opis każdego z pięciu typów wirusowego zapalenia wątroby:

Wirus zapalenia wątroby typu A (HAV) przenosi się głównie przez skażoną żywność lub wodę, ale może być także przenoszony przez niektóre formy aktywności seksualnej. Choroba ta zazwyczaj przebiega łagodnie, a większość ludzi wyzdrowieje całkowicie i nabędzie odporność na kolejne zakażenia. Mimo to, infekcje HAV mogą w niektórych przypadkach być ciężkie i zagrażające życiu. Szczepionki są dostępne i skuteczne w zapobieganiu HAV.
Wirus zapalenia wątroby typu B (HBV) przenosi się przez kontakt zakażonej krwi, nasienia lub innych płynów ustrojowych. Może być również przenoszony z matki na dziecko podczas porodu oraz z członka rodziny na małe dziecko. Istnieje ryzyko transmisji w wyniku transfuzji zakażonej krwi lub produktów krwiopochodnych, inwazyjnych procedur medycznych i iniekcji narkotyków. Szczepionki zapewniają skuteczną ochronę przed HBV.
Wirus zapalenia wątroby typu C (HCV) także przenosi się głównie przez kontakt zakażonej krwi. Może to nastąpić w wyniku transfuzji skażonej krwi lub produktów krwiopochodnych, iniekcji zanieczyszczonym sprzętem medycznym oraz wstrzyknięcia narkotyków. Możliwa jest również transmisja drogą płciową, ale jest to rzadsze. Niestety, nie istnieje skuteczna szczepionka na HCV.
Wirus zapalenia wątroby typu D (HDV) może zarazić tylko osoby, które są już zakażone wirusem HBV. Współzakażenie HDV i HBV może prowadzić do cięższych schorzeń i gorszych wyników. Szczepionki przeciwko wirusowemu zapaleniu wątroby typu B zapewniają ochronę przed zakażeniem wirusem HDV.
Wirus zapalenia wątroby typu E (HEV) podobnie jak HAV, najczęściej przenosi się przez spożycie skażonej żywności lub wody. HEV często powoduje wybuchy zapalenia wątroby w krajach rozwijających się i jest uznawany za istotną przyczynę chorób w tych regionach. Istnieją skuteczne szczepionki zapobiegające zakażeniu HEV, ale ich dostępność może być ograniczona.

Uszkodzenie wątroby może przybrać różne formy i wynikać z różnych przyczyn. Choroba może być głównym objawem lub powikłaniem innych schorzeń narządów.

Ze względu na rodzaj zapalenia wątroby wyróżniamy następujące typy:

Wrodzone.
Wirusowe (w tym typy A, B, C, D i E).
Spowodowane promieniowaniem.
Toksyczne (np. alkoholowe, związane z trującymi substancjami, lekami hepatotoksycznymi).
Autoimmunologiczne (związane z powstawaniem przeciwciał przeciwko komórkom wątroby).
Niedokrwienne (spowodowane niedostatecznym ukrwieniem wątroby).
Spowodowane przez określone infekcje.
Reaktywne (jako powikłanie innych chorób).

Najczęstszą przyczyną wirusowego zapalenia wątroby jest zakażenie wirusami typu A i E, które najczęściej przenoszone są drogą jelitową przez złą jakość wody lub skażoną żywność, a także przez kontakt z osobą zakażoną oraz brak odpowiedniej higieny osobistej.

Natomiast wirusowe zapalenie wątroby typu B i C przenoszone jest drogą pozajelitową, najczęściej poprzez kontakt z zakażoną krwią lub płynami ustrojowymi, np. podczas inwazyjnych procedur medycznych, niezabezpieczonego seksu czy dzielenia się osobistymi przyborami higienicznymi. Osoby narażone na wysokie ryzyko zakażenia to m.in. pracownicy służby zdrowia, narkomani, osoby z tatuażami i piercingiem, a także noworodki, których matki są nosicielkami wirusa.

Zapalenie wątroby typu D występuje u osób zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu B i może nasilać przebieg choroby, prowadząc do ciężkich objawów i zwiększając ryzyko śmiertelności.

Toksyczne uszkodzenie wątroby zazwyczaj jest wynikiem nadużywania alkoholu przez długi okres, często po kilku latach regularnego picia. Ponadto, toksyny mogą również pochodzić z trujących grzybów i roślin, chemikaliów rolniczych, metali ciężkich, środków chemicznych stosowanych w gospodarstwie domowym oraz hepatotoksycznych leków.

Promieniowanie jonizujące także wywiera destrukcyjny wpływ na wątrobę. Proces autoimmunologiczny powstaje w wyniku tworzenia się przeciwciał skierowanych przeciwko własnym komórkom wątroby. Może być spowodowany różnymi infekcjami, takimi jak wirusy Epsteina-Barra, żółta febra, odra, wirus cytomegalii czy wirus opryszczki.

Niedokrwienne zapalenie wątroby lub zawał wątroby jest skutkiem niewystarczającego ukrwienia narządu, co prowadzi do obumierania tkanki. Może wystąpić w związku z zakrzepicą odpowiednich naczyń, zaburzeniami serca i płuc oraz posocznicą.

Z kolei reaktywne zapalenie wątroby jest powikłaniem innych chorób, takich jak helminthiazy, oparzenia dużej powierzchni, niedokrwistość, astma oskrzelowa, alergie czy schorzenia dróg żółciowych.

U dzieci zapalenie wątroby może wystąpić zarówno w okresie życia płodowego, jak i podczas porodu. Często jest związane z przyjmowaniem przez matkę leków hepatotoksycznych w czasie ciąży lub jej zakażeniem patogenami takimi jak syfilis, listerioza, mykobakterie Kocha, toksoplazma, wirus cytomegalii, wirus zapalenia wątroby typu B, herpeswirusy, VEB, ECHO czy różyczka.

Zapalenie wątroby objawy

Objawy zapalenia wątroby mogą mieć różny stopień nasilenia, zależnie od uszkodzenia tkanki wątroby. W łagodnym przebiegu ostrego zapalenia wątroby może nie występować żadne objawy, a choroba może przekształcić się w postać przewlekłą, jeśli nie zostanie wykryta podczas rutynowego badania profilaktycznego.

W przypadku cięższego przebiegu, objawy mogą być bardziej wyraźne i szybko nasilać się, związane z ogólnym zatruciem organizmu, gorączką oraz toksycznym uszkodzeniem narządów i układów.

Bez względu na rodzaj zapalenia wątroby, żółtaczka skóry i błon śluzowych o charakterystycznym szafranowym odcieniu jest powszechna, choć nie zawsze musi występować w ciężkiej formie. Nawet w łagodnej postaci zapalenia wątroby można zaobserwować niewielkie żółtaczki na błonie śluzowej górnego podniebienia. Ponadto, mocz może ciemnieć, a stolec tracić kolor, stając się białawo-gliniasty w wyniku poważnych zaburzeń syntezy kwasów żółciowych.

Niektórzy pacjenci zauważają również inne objawy, takie jak świąd skóry, pojawienie się czerwonych wybroczyn, bradykardia oraz objawy nerwicowe. W badaniu palpacyjnym wątroba jest umiarkowanie powiększona i lekko bolesna, a mogą występować również powiększone śledziony.

Przewlekłe zapalenie wątroby charakteryzuje się stopniowym pojawianiem się następujących zespołów klinicznych:

Asteniczno-wegestatywny - objawiający się osłabieniem, zmęczeniem, zaburzeniami snu, labilnością emocjonalną i bólami głowy, spowodowanymi narastającą niewydolnością wątroby.
Dyspeptyczny - objawiający się nudnościami, a czasami wymiotami, utratą apetytu, wzdęciami, biegunką na przemian z zaparciami, gorzkim odbijaniem i nieprzyjemnym smakiem w ustach, wynikającymi z zaburzeń trawienia spowodowanych niedostateczną produkcją enzymów i kwasów żółciowych niezbędnych do trawienia przez wątrobę.
Zespół bólowy - charakteryzujący się bólem o stałym, przewlekłym charakterze w prawym podżebrzu, nasilającym się przy wysiłku fizycznym i po nagłych naruszeniach diety. W niektórych przypadkach objaw może być łagodniejszy, wyrażający się jedynie uczuciem ciężkości w nadbrzuszu.
Stan podgorączkowy - objawiający się umiarkowanym wzrostem temperatury do 37,3 - 37,5 stopni Celsjusza, który może utrzymywać się przez kilka tygodni.
Uporczywe zaczerwienienie dłoni (rumień dłoni) oraz teleangiektazje (pajączki na skórze) na szyi, twarzy i ramionach.
Zaburzenia krzepnięcia krwi, manifestujące się w postaci wybroczyn, skłonności do siniaków i krwawień, np. z nosa, hemoroidów czy macicy, spowodowane niewystarczającą syntezą czynników krzepnięcia w komórkach wątroby.
b - wynikająca z nadmiernego wzrostu poziomu bilirubiny we krwi, co prowadzi do zażółcenia skóry i błon śluzowych.
Powiększenie wątroby, które może być często połączone z powiększeniem śledziony

Zapalenie wątroby rozpoznanie

Pacjenci z objawami zapalaniem wątroby najczęściej konsultują się z lekarzem pierwszego kontaktu. Dalsza ocena i leczenie tych pacjentów jest prowadzone przez specjalistów, takich jak lekarze chorób zakaźnych, gastroenterolodzy i hepatolodzy.

Rozpoznanie zapalenia wątroby opiera się na badaniu pacjenta, zebraniu informacji o skargach, wynikach badań skóry i błon śluzowych, palpacji prawego podżebrza, a także na danych z badań laboratoryjnych i instrumentalnych. Często choroba jest diagnozowana przypadkowo podczas rutynowych badań lekarskich, przygotowań do operacji lub w związku z wykryciem innych chorób. Wykrycie pierwotnych postaci przewlekłych, zwłaszcza wirusowego zapalenia wątroby typu C, jest szczególnie trudne ze względu na brak charakterystycznych objawów.

W przypadku objawów ostrego procesu istotne jest wykluczenie innych chorób, które mogą powodować podobne objawy, takich jak grypa, leptospiroza, rzekoma gruźlica, ostrych infekcji jelitowych, listerioza, posocznica, pełzakowica, kamica żółciowa i inne choroby. W tym celu stosuje się niespecyficzne testy laboratoryjne, w tym:

Ogólne badanie krwi;
Biochemiczne badanie krwi, obejmujące monitorowanie stężenia albuminy, aminotransferazy alaninowej, aminotransferazy asparaginianowej, bilirubiny i fosfatazy alkalicznej;
Oznaczenie liczby krwinek czerwonych i wskaźników czasu protrombinowego (INR);
Ogólne i biochemiczne badanie moczu.

W celu zidentyfikowania czynnika wywołującego zapalenie wątroby, badana jest krew pacjenta pod kątem obecności specyficznych przeciwciał za pomocą testu immunoenzymatycznego (ELISA), a także materiał genetyczny wirusów jest określany za pomocą reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR).

W celu dokładniejszej oceny zmian morfologicznych w tkance wątroby wykonuje się badanie ultrasonograficzne, a w szczególnych przypadkach może być pobrany materiał do badania histologicznego. Dodatkowo lekarz może zalecić przeprowadzenie fibroscanu, hepatocholecystoscyntygrafii, fibrogastroduodenoskopii, tomografii komputerowej lub rezonansu magnetycznego.

Zapalenie wątroby leczenie

Leczenie zapalenia wątroby zależy od przyczyn, rodzaju patogenu oraz nasilenia objawów i uszkodzenia tkanki wątroby. Pacjenci cierpiący na łagodną ostrą lub przewlekłą chorobę bez zaostrzeń mogą być leczeni w domu, podczas gdy pacjenci z umiarkowanymi lub ciężkimi postaciami choroby wymagają hospitalizacji. W przypadku pozytywnego wyniku testu krwi na obecność wirusa zapalenia wątroby, pacjenci są kierowani do szpitala.

W leczeniu zapalenia wątroby, zarówno u dorosłych, jak i dzieci, zalecana jest oszczędna dieta i duża ilość płynów. Terapia patogenetyczna i objawowa obejmuje stosowanie leków z różnych grup:

Enterosorbenty - pomagają w absorpcji toksyn z przewodu pokarmowego.
Hepatoprotektory - wspierają ochronę wątroby i jej regenerację.
Przeciwutleniacze - chronią wątrobę przed stresem oksydacyjnym.
Diuretyki - pomagają w usuwaniu nadmiaru płynów z organizmu.
Probiotyki - wspierają równowagę mikroflory jelitowej.
Przeciwskurczowe - łagodzą bóle brzucha i skurcze jelit.
Witaminy - wspomagają procesy metaboliczne w organizmie.
Leki przeciwdepresyjne i uspokajające - pomagają w radzeniu sobie z objawami depresji i niepokoju.

W przypadku zapalenia wątroby spowodowanego procesem autoimmunologicznym stosuje się hormony kortykosteroidowe oraz leki immunosupresyjne. W ciężkich przypadkach wirusowego zapalenia wątroby typu B oraz w przypadku przewlekłego przebiegu choroby, stosuje się terapię lekową, której celem jest zwalczanie samego czynnika zakaźnego. Dodatkowo, w niektórych przypadkach zalecane są metody fizjoterapeutyczne, takie jak baroterapia tlenowa i plazmafereza odśrodkowa. Osoby z przewlekłą infekcją wątroby powinny rozważyć leczenie sanatoryjne i hydroterapię. Regularne badania z kontrolą parametrów biochemicznych krwi oraz ścisłe przestrzeganie diety i zaleceń lekarskich są kluczowe dla zapewnienia skutecznego leczenia.

Zapalenie wątroby rokowanie zapobieganie

Aby zapobiegać pierwotnemu wirusowemu zapaleniu wątroby, zaleca się przestrzeganie środków higienicznych, wdrażanie środków sanitarno-epidemiologicznych oraz nadzór sanitarny nad potencjalnymi źródłami zakażenia, takimi jak przedsiębiorstwa. Szczepienia stanowią również ważny element profilaktyki. W celu uniknięcia innych postaci zapalenia wątroby, konieczne jest wystrzeganie się czynników takich jak alkohol, narkotyki i substancje toksyczne.

Profilaktyka wtórna przewlekłego zapalenia wątroby opiera się na przestrzeganiu odpowiedniej diety, reżimu, zaleceń lekarskich, a także regularnym badaniu i monitorowaniu morfologii krwi. Pacjentom zaleca się również regularne leczenie uzdrowiskowe i hydroterapię.

Wczesne rozpoznanie i szybkie leczenie ostrego zapalenia wątroby zazwyczaj prowadzą do korzystnych wyników i całkowitego wyzdrowienia. Ostre zapalenie wątroby spowodowane przez alkohol lub toksyny kończy się śmiercią w około 2-10% przypadków, a ciężki przebieg często wiąże się z osłabieniem organizmu i współwystępowaniem innych chorób. W przypadku przewlekłego zapalenia wątroby rokowanie zależy od skuteczności i terminowości działań terapeutycznych, odpowiedniej diety i zastosowanego schematu oszczędzania wątroby.

Niekorzystny przebieg zapalenia wątroby może prowadzić do powikłań, takich jak marskość wątroby i niewydolność wątroby, co z kolei zwiększa ryzyko zgonu. Częste powikłania przewlekłego zapalenia wątroby obejmują zaburzenia metaboliczne, niedokrwistość, zaburzenia krzepnięcia, cukrzycę oraz nowotwory złośliwe, w tym rak wątroby.

Katalog chorób

Choroby układu pokarmowego

Zapalenie wątroby objawy leczenie

Objawy ostrego zakażenia wirusowym zapaleniem wątroby mogą być różnorodne, od braku objawów do wystąpienia żółtaczki (zażółcenia skóry i oczu), ciemnego zabarwienia moczu, nadmiernego zmęczenia, nudności, wymiotów i bólu brzucha.

Poniżej przedstawiam krótki opis każdego z pięciu typów wirusowego zapalenia wątroby:

Uszkodzenie wątroby może przybrać różne formy i wynikać z różnych przyczyn. Choroba może być głównym objawem lub powikłaniem innych schorzeń narządów.

Ze względu na rodzaj zapalenia wątroby wyróżniamy następujące typy:

Wrodzone.

Wirusowe (w tym typy A, B, C, D i E).

Spowodowane promieniowaniem.

Toksyczne (np. alkoholowe, związane z trującymi substancjami, lekami hepatotoksycznymi).

Autoimmunologiczne (związane z powstawaniem przeciwciał przeciwko komórkom wątroby).

Niedokrwienne (spowodowane niedostatecznym ukrwieniem wątroby).

Spowodowane przez określone infekcje.

Reaktywne (jako powikłanie innych chorób).

Najczęstszą przyczyną wirusowego zapalenia wątroby jest zakażenie wirusami typu A i E, które najczęściej przenoszone są drogą jelitową przez złą jakość wody lub skażoną żywność, a także przez kontakt z osobą zakażoną oraz brak odpowiedniej higieny osobistej.

Zapalenie wątroby typu D występuje u osób zakażonych wirusem zapalenia wątroby typu B i może nasilać przebieg choroby, prowadząc do ciężkich objawów i zwiększając ryzyko śmiertelności.

Niedokrwienne zapalenie wątroby lub zawał wątroby jest skutkiem niewystarczającego ukrwienia narządu, co prowadzi do obumierania tkanki. Może wystąpić w związku z zakrzepicą odpowiednich naczyń, zaburzeniami serca i płuc oraz posocznicą.

Z kolei reaktywne zapalenie wątroby jest powikłaniem innych chorób, takich jak helminthiazy, oparzenia dużej powierzchni, niedokrwistość, astma oskrzelowa, alergie czy schorzenia dróg żółciowych.

Zapalenie wątroby objawy

W przypadku cięższego przebiegu, objawy mogą być bardziej wyraźne i szybko nasilać się, związane z ogólnym zatruciem organizmu, gorączką oraz toksycznym uszkodzeniem narządów i układów.

Niektórzy pacjenci zauważają również inne objawy, takie jak świąd skóry, pojawienie się czerwonych wybroczyn, bradykardia oraz objawy nerwicowe. W badaniu palpacyjnym wątroba jest umiarkowanie powiększona i lekko bolesna, a mogą występować również powiększone śledziony.

Przewlekłe zapalenie wątroby charakteryzuje się stopniowym pojawianiem się następujących zespołów klinicznych:

Asteniczno-wegestatywny - objawiający się osłabieniem, zmęczeniem, zaburzeniami snu, labilnością emocjonalną i bólami głowy, spowodowanymi narastającą niewydolnością wątroby.

Stan podgorączkowy - objawiający się umiarkowanym wzrostem temperatury do 37,3 - 37,5 stopni Celsjusza, który może utrzymywać się przez kilka tygodni.

Uporczywe zaczerwienienie dłoni (rumień dłoni) oraz teleangiektazje (pajączki na skórze) na szyi, twarzy i ramionach.

Zaburzenia krzepnięcia krwi, manifestujące się w postaci wybroczyn, skłonności do siniaków i krwawień, np. z nosa, hemoroidów czy macicy, spowodowane niewystarczającą syntezą czynników krzepnięcia w komórkach wątroby.

b - wynikająca z nadmiernego wzrostu poziomu bilirubiny we krwi, co prowadzi do zażółcenia skóry i błon śluzowych.

Powiększenie wątroby, które może być często połączone z powiększeniem śledziony

Zapalenie wątroby rozpoznanie

Pacjenci z objawami zapalaniem wątroby najczęściej konsultują się z lekarzem pierwszego kontaktu. Dalsza ocena i leczenie tych pacjentów jest prowadzone przez specjalistów, takich jak lekarze chorób zakaźnych, gastroenterolodzy i hepatolodzy.

Ogólne badanie krwi;

Biochemiczne badanie krwi, obejmujące monitorowanie stężenia albuminy, aminotransferazy alaninowej, aminotransferazy asparaginianowej, bilirubiny i fosfatazy alkalicznej;

Oznaczenie liczby krwinek czerwonych i wskaźników czasu protrombinowego (INR);

Ogólne i biochemiczne badanie moczu.

W celu zidentyfikowania czynnika wywołującego zapalenie wątroby, badana jest krew pacjenta pod kątem obecności specyficznych przeciwciał za pomocą testu immunoenzymatycznego (ELISA), a także materiał genetyczny wirusów jest określany za pomocą reakcji łańcuchowej polimerazy (PCR).

Zapalenie wątroby leczenie

W leczeniu zapalenia wątroby, zarówno u dorosłych, jak i dzieci, zalecana jest oszczędna dieta i duża ilość płynów. Terapia patogenetyczna i objawowa obejmuje stosowanie leków z różnych grup:

Enterosorbenty - pomagają w absorpcji toksyn z przewodu pokarmowego.

Hepatoprotektory - wspierają ochronę wątroby i jej regenerację.

Przeciwutleniacze - chronią wątrobę przed stresem oksydacyjnym.

Diuretyki - pomagają w usuwaniu nadmiaru płynów z organizmu.

Probiotyki - wspierają równowagę mikroflory jelitowej.

Przeciwskurczowe - łagodzą bóle brzucha i skurcze jelit.

Witaminy - wspomagają procesy metaboliczne w organizmie.

Leki przeciwdepresyjne i uspokajające - pomagają w radzeniu sobie z objawami depresji i niepokoju.

Zapalenie wątroby rokowanie zapobieganie

Profilaktyka wtórna przewlekłego zapalenia wątroby opiera się na przestrzeganiu odpowiedniej diety, reżimu, zaleceń lekarskich, a także regularnym badaniu i monitorowaniu morfologii krwi. Pacjentom zaleca się również regularne leczenie uzdrowiskowe i hydroterapię.

Zobacz zdjęcia chorób występujących na