Zapalenie dróg żółciowych objawy leczenie

Zapalenie dróg żółciowych
Choroba

 

Zapalenie dróg żółciowych to poważne schorzenie, które cechuje się uszkodzeniem i zapaleniem tych dróg, zarówno w obrębie wątroby, jak i poza nią. Najczęściej ma swoje źródło w różnych dolegliwościach pęcherzyka żółciowego, takich jak zapalenie, nowotwory dróg żółciowych czy kamica żółciowa. Jeśli nie zostanie poddane leczeniu, może prowadzić do poważnych powikłań, włącznie ze śmiercią pacjenta.

Przyczyny zapalenia dróg żółciowych:

  • Etiologia wskazuje na dwie główne grupy przyczyn: zakaźne i aseptyczne.

    • Zakaźne:

      • Bakterie: Najczęstsze to gronkowce, E. coli, enterokoki, Proteus i beztlenowce. Inne bakterie to krętek blady, prątki gruźlicy i pałeczki duru brzusznego. Bakterie mogą przenikać do dróg żółciowych przez dwunastnicę, żyłę wrotną oraz podczas zapaleń trzustki, pęcherzyka żółciowego czy jelit.

      • Wirusy: Głównie jest to wirusowe zapalenie wątroby.

      • Pasożyty: Glistnica, węgorczyca, fascioliaza, przywr, klonorchoza czy lamblioza mogą być przyczyną.

    • Aseptyczne: Związane z działaniem aktywowanego soku trzustkowego, który drażni drogi żółciowe, zwłaszcza podczas refluksu trzustkowo-żółciowego. Z początku ma charakter aseptyczny, ale w dalszej fazie może dochodzić do infekcji. Podobnie przebiega stwardniające zapalenie dróg żółciowych, które ma podłoże autoimmunologiczne.

Kluczowym czynnikiem prowadzącym do zapalenia dróg żółciowych jest choleostaza – opóźnienie lub zatrzymanie wydzielania żółci. Jej przyczyny to m.in. zaburzenia syntezy żółci w wątrobie, niedrożność dróg żółciowych, nowotwory wpływające na pęcherzyk żółciowy, inne schorzenia dróg żółciowych, dyskinezy, torbiele żółciowe, zwężenie brodawki Vatera oraz kamica żółciowa. Czynnikiem ryzyka jest też mechaniczne uszkodzenie dróg podczas badań endoskopowych i operacji, określane, jako jatrogenne.

Czynniki predysponujące

Do kluczowych czynników prowadzących do zapalenia dróg żółciowych należy cholestaza, która pojawia się w przypadku:

  • nieprawidłowej ruchomości dróg żółciowych;

  • wad wrodzonych dróg żółciowych;

  • torbieli w przewodzie żółciowym wspólnym;

  • nowotworów dróg żółciowych;

  • kamieni żółciowych;

  • zwężeń brodawki Vatera.

Zapalenie dróg żółciowych może być także skutkiem jatrogennego uszkodzenia ich ścian w trakcie procedur endoskopowych (np. cholangiopankreatografia wsteczna, umieszczanie stentów, sfinkterotomia) oraz interwencji chirurgicznych.

Klasyfikacja

Zapalenie dróg żółciowych może mieć charakter ostry lub przewlekły. W zależności od zmian patomorfologicznych ostre zapalenie dróg żółciowych może manifestować się, jako:

  • Zapalenie nieżytowe: objawia się przekrwieniem, obrzękiem błony śluzowej dróg żółciowych, obecnością leukocytów w ich ścianach oraz złuszczaniem nabłonka.

  • Zapalenie ropne: prowadzi do zniszczenia ścian dróg żółciowych z powstawaniem ropni.

  • Zapalenie błonicze: charakteryzujące się obecnością włóknistych osadów na ścianach dróg żółciowych.

  • Zapalenie martwicze: skrajnie ciężki typ zapalenia, gdzie pojawiają się ogniska martwicy.

Przewlekłe zapalenie dróg żółciowych jest najczęstsze i może być konsekwencją ostrego zapalenia lub mieć postać przewlekłą od początku. Rozróżniamy w nim:

  • Formę utajoną;

  • Formę nawracającą;

  • Postać długotrwałą o charakterze septycznym;

  • Postać ropna;

  • Postać stwardnienia, gdzie tkanka łączna rośnie w ścianach dróg żółciowych, prowadząc do ich zwężenia i deformacji.

W zależności od lokalizacji wyróżniamy zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie dróg żółciowych wątrobowych (wewnątrz- i zewnątrzwątrobowych) oraz zapalenie brodawki Vatera.

 

Zapalenie dróg żółciowych objawy

Ostre zapalenie dróg żółciowych. Nagły początek ostrego zapalenia dróg żółciowych objawia się triadą Charcota. Triada Charcota to triada objawów występująca w ostrym zapaleniu dróg żółciowych. Obejmuje: ból w nadbrzuszu – zwykle prawostronny, gorączkę i dreszcze oraz żółtaczkę mechaniczną. Nagłe podniesienie temperatury do 38-40°C z towarzyszącymi dreszczami i intensywnym poceniem.

  • Silny ból w prawym podżebrzu, zbliżony do kolki żółciowej, który promieniuje do prawego barku, łopatki i szyi.

  • Wzrost objawów zatrucia: postępujące osłabienie, spadek apetytu, bóle głowy, nudności, wymioty oraz biegunka.

  • Późniejsze pojawienie się żółtaczki: zażółcenie skóry i twardówki oczu.

  • Swędzenie skóry, nasilające się nocą, prowadzące do zakłócenia snu. Na skórze mogą być widoczne ślady drapania.

W cięższych przypadkach do triady Charcota mogą dołączyć zaburzenia świadomości i objawy wstrząsu, tworząc tzw. pentadę Reynoldsa.

Przewlekłe zapalenie dróg żółciowych Przewlekłe zapalenie dróg żółciowych manifestuje się łagodnymi, ale postępującymi objawami:

  • Lekki, tępy ból po prawej stronie.

  • Dyskomfort i uczucie pełności w nadbrzuszu.

  • Żółtaczka rozwija się w późniejszym etapie, sygnalizując zaawansowane zmiany.

  • Często występują niska gorączka, zmęczenie oraz osłabienie.

Komplikacje W około 50% przypadków zapalenie dróg żółciowych przebiega bez powikłań. U 40% pacjentów pojawiają się powikłania, natomiast u 10% występuje niewydolność wielonarządowa. Do potencjalnych powikłań należą:

  • Zapalenie pęcherzyka żółciowego i trzustki.

  • Zapalenie wątroby, marskość żółciowa i niewydolność wątroby.

  • Powikłania septyczne: ropnie wątroby, zapalenie otrzewnej, posocznica oraz wstrząs septyczny.

 

Zapalenie dróg żółciowych rozpoznanie

Zapalenie dróg żółciowych jest często podejrzewane na podstawie typowej triady Charcota. Dokładniejszą diagnostykę prowadzi się bazując na wynikach badań laboratoryjnych oraz diagnostyce obrazowej.

Badania laboratoryjne: Wskazówki sugerujące cholestazę można znaleźć w badaniach biochemicznych. W obecności zapalenia dróg żółciowych obserwuje się podwyższone poziomy bilirubiny, fosfatazy zasadowej, transaminaz oraz alfa-amylazy. Aby wykluczyć obecność pasożytów, warto przeprowadzić analizę kału pod kątem obecności jaj robaków i pierwotniaków.

Sondowanie dwunastnicy: Mając na celu identyfikację etiologicznych czynników zapalenia, wykonuje się frakcyjną intubację dwunastnicy, a następnie posiew bakteriologiczny żółci. U około 60% pacjentów z zapaleniem dróg żółciowych wykrywa się różnorodne bakterie.

Diagnostyka obrazowa: Główne metody obrazowe to ultrasonografia jamy brzusznej, wątroby oraz dróg żółciowych. Umożliwiają one ocenę morfologii dróg żółciowych, ich ewentualne poszerzenie oraz identyfikację zmian w wątrobie.

Metody radiologiczne: Kluczowymi badaniami w diagnostyce zapalenia dróg żółciowych są endoskopowa cholangiopankreatografia wsteczna, cholangiopankreatografia za pomocą rezonansu magnetycznego (MRCP) oraz przezskórna cholangiografia. Uzyskane obrazy radiologiczne jasno przedstawiają anatomie dróg żółciowych, co ułatwia ustalenie przyczyny ewentualnej niedrożności.

Diagnostyka różnicowa: Różnicowanie zapalenia dróg żółciowych jest niezbędne w przypadku takich chorób jak kamica żółciowa, niebakteryjne zapalenie pęcherzyka żółciowego, wirusowe zapalenie wątroby, pierwotna marskość żółciowa, ropień opłucnowy czy prawostronne zapalenie płuc.

 

Zapalenie dróg żółciowych leczenie

Podczas leczenia zapalenia dróg żółciowych kluczowe jest niwelowanie stanu zapalnego, oczyszczanie organizmu z toksyn oraz przywrócenie właściwego przepływu żółci. Sposób terapii zależy od przyczyny schorzenia oraz ewentualnych powikłań i może być zarówno zachowawczy, jak i chirurgiczny.

Terapia Zachowawcza: Leczenie zapalenia dróg żółciowych metodą zachowawczą obejmuje zapewnienie pacjentowi odpoczynku (leżenie w łóżku, dieta głodowa), podawanie leków przeciwbólowych, przeciwzapalnych, antybiotyków, środków przeciwpasożytniczych, terapię infuzyjną oraz leki wspierające pracę wątroby.

Jeśli chodzi o leczenie skierowane przeciwko konkretnym patogenom: bakteriom przeciwdziała się za pomocą cefalosporyn, często w połączeniu z aminoglikozydami i metronidazolem, natomiast w przypadku zakażeń pasożytniczych stosuje się odpowiednie leki przeciwpasożytnicze. W sytuacji poważnego zatrucia organizmu korzysta się z plazmaferezy.

Po ustąpieniu ostrych objawów zapalenia dróg żółciowych zalecane są zabiegi fizjoterapeutyczne, takie jak: induktotermia, terapia UHF, mikrofalowa, elektroforeza, diatermia, aplikacje borowinowe, terapia ozokerytem, parafinoterapia czy kąpiele chlorkowo-sodowe.

Terapia Chirurgiczna: Celem operacyjnego leczenia zapalenia dróg żółciowych jest przywrócenie prawidłowego odpływu żółci. Wśród możliwych zabiegów chirurgicznych znajdują się:

  • Endoskopowa papillosfinkterotomia,

  • Usunięcie kamieni z dróg żółciowych,

  • Endoskopowe zakładanie stentu w przewodzie żółciowym wspólnym,

  • Przezskórny drenaż dróg żółciowych prowadzony przez wątrobę,

  • Zewnętrzny drenaż dróg żółciowych oraz inne specjalistyczne interwencje.

W przypadku stwardniającego zapalenia dróg żółciowych, najbardziej skuteczną metodą leczenia jest przeszczepienie wątroby.

 

Zapalenie dróg żółciowych rokowanie zapobieganie

Gdy zapalenie dróg żółciowych komplikuje się tworzeniem ropnia, marskością wątroby, niewydolnością wątroby czy nerek lub ogólno-układowym procesem septycznym, perspektywa zdrowotna staje się mniej optymistyczna. Wczesna interwencja w przypadku niespecyficznego zapalenia dróg żółciowych może prowadzić do całkowitego wyleczenia, ale w przypadkach ropnych, błoniczych lub martwiczych sytuacja jest bardziej poważna. Przewlekłe zapalenie dróg żółciowych, jeśli trwa zbyt długo, może skutkować trwałym uszczerbkiem na zdrowiu.

Kluczem do profilaktyki zapalenia dróg żółciowych jest szybkie leczenie stanów zapalnych żołądka i dwunastnicy, zapalenia pęcherzyka żółciowego niespowodowanego kamieniami, kamicy żółciowej, zapalenia trzustki oraz infekcji pasożytniczych. Zalecane jest również regularne monitorowanie przez gastroenterologa po operacjach na drogach żółciowych.

 

Katalog chorób
Choroby układu pokarmowego
DECYZJE O LECZENIU MUSZĄ BYĆ PODEJMOWANE W POROZUMIENIU Z LEKARZEM. INFORMACJE ZAWARTE W PORTALU, PRZEZNACZONE SĄ TYLKO DO CELÓW ORIENTACYJNYCH I INFORMACYJNYCH. NAJNOWSZE INFORMACJE OD PRODUCENTÓW LEKÓW, ZNAJDUJĄ SIĘ W ULOTCE DOŁĄCZONEJ DO OPAKOWANIA. PAMIĘTAJCIE ŻADEN SERWIS INTERNETOWY LUB PORTAL NIGDY NIE ZASTĄPI WIZYTY U LEKARZA I KONSULTACJI ZE SPECJALISTĄ. W PRZYPADKU JAKICHKOLWIEK WĄTPLIWOŚCI W ZAKRESIE STOSOWANIA LEKU, SKONSULTUJ SIĘ Z LEKARZEM LUB FARMACEUTĄ. INFORMACJE ZAMIESZCZONE W SERWISIE NIE MOGĄ STANOWIĆ PODSTAWY DO PODEJMOWANIA DECYZJI O PRZEBIEGU LECZENIA. PORTAL WWW.MOJACHOROBA.PL  JEST ZBIOREM PRZYDATNYCH INFORMACJI ORAZ OPINII NA TEMAT CHORÓB RÓŻNEGO RODZAJU SCHORZEŃ I BÓLI RÓŻNEGO RODZAJU JAK RÓWNIEŻ OPINII I INFORMACJI NA TEMAT STOSOWANIA LEKÓW, SUPLEMENTÓW DIETY, WYROBÓW MEDYCZNYCH. WITRYNA MOŻE ZAWIERAĆ TREŚCI, ZDJĘCIA KTÓRYCH PRZEGLĄDANIE JEST ZABRONIONE PRZEZ OSOBY PONIŻEJ 18 ROKU ŻYCIA. MATERIAŁY ZNAJDUJĄCE SIĘ NA TYM PORTALU MEDYCZNYM, ZOSTAŁY ZACZERPNIĘTE Z INTERNETU  ALBO ZOSTAŁY WYSŁANE DO NAS PRZEZ UŻYTKOWNIKÓW. WSZYSTKIE MATERIAŁY SĄ DOSTARCZANE WYŁĄCZNIE W CELACH INFORMACYJNYCH, PRAWA DO MATERIAŁÓW NALEŻĄ DO ICH AUTORÓW I WYDAWCÓW. JEŻELI KTÓRYKOLWIEK  OBRAZ ( ZDJĘCIE, ZDJĘCIA ) JEST OBRAŹLIWY  LUB POSIADA  PRAWA AUTORSKIE, PROSIMY O WIADOMOŚCI E-MAIL KONTAKT ABY USUNĄĆ OBRAZ LUB TREŚĆ. ZMIEŃ COŚ W NASZYM INTERNECIE NA JESZCZE LEPSZE! JESTEŚMY BARDZO ZAINTERESOWANI POZNANIEM, W JAKI SPOSÓB KORZYSTASZ ZE STRON INTERNETOWYCH W TYM SERWISIE. JEŻELI SIĘ NA TO ZGODZISZ, ZACHOWAMY NA TWOIM KOMPUTERZE TZW. PLIK COOKIE, KTÓRY UMOŻLIWI ZBIERANIE PODSTAWOWYCH INFORMACJI O KLIKANIU Z TWOJEGO KOMPUTERA. JEŻELI SIĘ NA TO NIE ZGADZASZ, MOŻESZ W KAŻDEJ CHWILI ZMIENIĆ USTAWIENIA SWOJEJ PRZEGLĄDARKI. PRZECZYTAJ, JAK WYŁĄCZYĆ PLIKI COOKIE I NIE TYLKO PZRZECZYTAJ  POLITYKA PRYWATNOŚCI