Wysiękowe zapalenie osierdzia objawy leczenie

Wysiękowe zapalenie osierdzia
Choroba

 

Wysiękowe zapalenie osierdzia to stan zapalny płatów worka sercowego, prowadzący do gromadzenia się płynu w jamie osierdziowej. Osierdzie, nazywane także workiem osierdziowym lub workiem okołosercowym, to cienka błona, która otacza mięsień sercowy. Utrzymuje on serce w prawidłowej pozycji, zapobiega jego przemieszczaniu się w klatce piersiowej, a także ochrania przed kontaktem z narządami znajdującymi się w jego bezpośrednim otoczeniu. Obecność płynu zakłóca normalne funkcjonowanie serca i może prowadzić do tamponady (ucisku). Tamponada jest stanem chorobowym mającym miejsce w obrębie mięśnia sercowego. Polega na wypełnieniu jamy osierdziowej płynem mającym charakter przesięku lub wysięku. Taka sytuacja stanowi znaczne utrudnienie, jeśli chodzi o proces wypełniania przedsionków i komór serca krwią. Tamponada może powstać, jako następstwo zawału i prowadzić do wstrząsu kardiogennego, podczas którego maleje tzw. objętość minutowa serca. 

Gdy wskaźniki mieszczą się w normalnym zakresie, między płytkami osierdzia można zaobserwować ciecz, przeznaczoną do bezpośredniego smarowania i dokładnego zmniejszenia ich wzajemnego tarcia. W ten sposób można zagwarantować nieprzerwaną i absolutnie bezbolesną pracę serca przez wiele lat. Nagromadzenie ponad pięćdziesięciu miligramów płynu w jamie osierdziowej prowadzi do znacznego zakłócenia normalnych procesów serca, co prowadzi do rozwoju tak zwanego „wodosierdzia”. 30 ml to norma dla fizjologicznych objętości płynu osierdziowego. Choroba może postępować w organizmie człowieka z wielu powodów związanych z:

  • Przebieg chorób wirusowych w postaci grypy, cytomegalii, ospy wietrznej, grypy;

  • Obecność wielu nowotworów złośliwych w obrębie płuc i klatki piersiowej;

  • Duże uszkodzenia popromienne w procesie promieniowania;

  • Niektóre urazy w okolicy klatki piersiowej;

  • Siniaki serca i innych ważnych narządów;

  • Choroby tkanki łącznej.

Według badań medycznych i specjalistów stwierdzono, że choroba w niektórych przypadkach może być wywołana, jako powikłanie zawału mięśnia sercowego, podobnie jak w zespole Dresslera.

 

Wysiękowe zapalenie osierdzia objawy

Pacjenci z wysiękowym zapaleniem osierdzia zwracają się do kardiologa z dolegliwościami duszności i trudności w oddychaniu. Trudno im pokonywać duże odległości lub wchodzić po schodach. Szybko się męczą i wyczerpują siły, trzeba się zatrzymać, złapać oddech, a dopiero potem iść dalej.

Bolesność za mostkiem może pojawić się w początkowych stadiach choroby, ale im więcej płynu gromadzi się w osierdziu, tym mniej bólu.

Badanie obiektywne charakteryzuje się obecnością obrzęku żył szyjnych przy wdechu, przy uderzeniu następuje wzrost granic względnej otępienia serca we wszystkich kierunkach jednocześnie. W badaniu palpacyjnym uderzenia wierzchołka charakterystyczne jest jego osłabienie lub nawet zanik. Podczas osłuchiwania serca kardiolog wykrywa głuchotę tonów serca. Najczęściej pacjenci z wysiękowym zapaleniem opłucnej mają obniżenie ciśnienia krwi. Kiedy dochodzi do tamponady serca, pojawia się ciężkość w klatce piersiowej, silna duszność, strach przed śmiercią, nagłe podniecenie, zimny pot, silny obrzęk żył szyjnych.

Im więcej płynu gromadzi się w osierdziu, tym gorzej serce pompuje krew do swoich komór i może rozwinąć się ostra tamponada serca, która zagraża życiu pacjenta i wymaga pilnego nakłucia osierdzia.

 

Wysiękowe zapalenie osierdzia rozpoznanie

Aby postawić diagnozę wysiękowego zapalenie osierdzia po zbadaniu pacjenta i zrobieniu wywiadu medycznego, lekarz zwykle przepisuje:

  • EKG ;

  • Echokardiografia (USG serca) ;

  • Prześwietlenie klatki piersiowej ;

  • Biochemiczne badanie krwi ;

  • Analiza immunologiczna (wg wskazań);

  • Badanie hormonów tarczycy (zgodnie ze wskazaniami);

  • Diagnostyczne nakłucie wysięku z worka serca (w razie potrzeby).

 

Wysiękowe zapalenie osierdzia leczenie

Do chwili obecnej nie ma jednoznacznego i jedynego prawidłowego i etiotropowego leczenia wysiękowego zapalenia osierdzia. Najczęściej w medycynie praktycznej stosuje się leczenie hormonalne:

  • Glikokortykosteroidy, dawkę dobiera się indywidualnie.

  • Niesteroidowe leki przeciwzapalne (diklofenak, indometacyna).

Leczenie etiotropowe: przeciwwirusowe, cytostatyczne, hormonalne).

  • Leczenie chirurgiczne polega na nakłuciu osierdzia, po którym można wprowadzić glikokortykoidy do jamy osierdziowej, wlewając lek bezpośrednio do dotkniętego obszaru.

  • Leczenie witaminowe.

  • Infuzja roztworów osocza, koloidalnych lub soli fizjologicznych.

 

Wysiękowe zapalenie osierdzia zapobieganie rokowanie

Zapobieganie wysiękowemu zapaleniu osierdzia:

  • Terminowe leczenie chorób wirusowych i ich powikłań.

  • Terminowe leczenie chorób tkanki łącznej.

  • Leczenie powikłań zawału mięśnia sercowego.

  • Radykalne leczenie chorób nowotworowych.

  • Unikać urazów klatki piersiowej.

  • Ochrona przed promieniowaniem w przypadku niebezpieczeństwa radiacyjnego uszkodzenia ciała.

Rokowanie leczenia w wysiękowym zapaleniu osierdzia zależy od przyczyny uszkodzenia osierdzia i terminowości leczenia;  przy braku tamponady serca jest to stosunkowo korzystne.

 

ICD 10 Wysiękowe zapalenie osierdzia ICD-10: I31.3 - Płyn w worku osierdziowym (niezapalny)

 

Dziękujemy za przeczytanie artykułu lub obejrzenie zdjęć. Jesteśmy grupą entuzjastów medycyny, która pisze artykuły, by dzielić się wiedzą i najnowszymi odkryciami w dziedzinie opieki zdrowotnej. Naszym celem jest edukowanie i informowanie zarówno specjalistów jak i szeroką grupę czytelników.