Włókniakomięsak, fibrosarcoma to nowotwór złośliwy, atakujący tkankę łączną. Często przybiera formę okrągłą z guzkami na powierzchni. W początkowych etapach, skóra nad zajętym obszarem zachowuje normalny wygląd i kolor. W stadium słabo zróżnicowanym, choroba daje przerzuty, rozprzestrzeniając komórki nowotworowe przez naczynia limfatyczne i krwionośne.
Wyróżnia się dwa typy włókniakomięsaka tkanek miękkich to słabo zróżnicowany i wysoko zróżnicowany. W obu przypadkach komórki przypominają wrzeciona, umiejscowione między włóknami kolagenowymi. Pierwszy typ atakuje narządy wewnętrzne, jak płuca czy wątroba, i może powodować przerzuty krwiopochodne w kościach. Drugi typ dotyczy głównie skóry. Włókniakomięsak tkanek miękkich klasyfikuje się, jako złośliwy. Kobiety są szczególnie narażone na jego atak w skórze, dystalnych częściach kończyn dolnych, ścięgnach i mięśniach. Uraz, niewłaściwe leczenie lub niekompletne usunięcie komórek nowotworowych może przyspieszyć postęp choroby. Objawy zależą od lokalizacji, obecności przerzutów, wielkości i historii choroby. Włókniakomięsak może rozwijać się wewnętrznie lub powierzchownie. W drugim przypadku łatwiej zdiagnozować chorobę we wczesnym stadium i zaplanować leczenie. Gdy rozwija się wewnętrznie, objawy mogą być niezauważalne do późniejszych stadiów. Wczesne objawy to niewidoczność choroby, rozwój z tkanek miękkich bez przerzutów, powolny wzrost guza, a także ból w okolicy guza. W miarę wzrostu guza, ucisk na włókna nerwowe powoduje ból. W przypadku wyczerpania tkanki tłuszczowej pod skórą, skóra nabiera niebieskawego odcienia, a naczynia stają się wyraźnie widoczne pod cienką warstwą skóry.
Fibrosarcoma to złośliwy nowotwór pochodzący z niedojrzałej włóknistej tkanki łącznej, klasyfikowany w grupie mięsaków. Atakuje głównie tkanki głębokie, takie jak mięśnie, ścięgna czy powięzi, ale w przypadku wcześniejszych urazów lub ekspozycji na promieniowanie jonizujące, może rozwijać się również w tkance tłuszczowej podskórnej. Badania immunohistochemiczne ujawniły, że wiele przypadków wcześniej diagnozowanych, jako włókniakomięsaki faktycznie stanowiło włókniakowate i włókniste histiocytomy, zmieniając postrzeganie rozpowszechnienia tego nowotworu.
Włókniakomięsak częściej występuje u dzieci, stanowiąc około 50% nowotworów tkanek miękkich w grupie wiekowej poniżej 5 lat, ale może również rozwijać się u dorosłych głównie w wieku 20-50 lat. Dotyka przeważnie kończyn bliższych, zwłaszcza dolnych, ale może pojawiać się w różnych częściach ciała. Specjaliści z dziedzin onkologii i ortopedii zajmują się leczeniem tego nowotworu.
Przyczyny powstawania włókniakomięsaka nie są w pełni zrozumiałe. U dzieci rozważa się rolę nieprawidłowości chromosomalnych, które mogą się nasilać pod wpływem niekorzystnych czynników zewnętrznych i zaburzeń embriogenezy. U dorosłych zwiększone ryzyko wystąpienia włókniakomięsaka wiąże się z przeszłym napromienianiem jonizującym, np. podczas leczenia innego nowotworu złośliwego. Interwał czasowy między ekspozycją na promieniowanie a pojawieniem się pierwszych objawów może wynosić od 4 do 10-15 lat.
Eksperci zwracają także uwagę na rolę urazów i blizn po niektórych chorobach tkanek miękkich. Urazy same w sobie nie wywołują włókniakomięsaka, ale mogą stymulować rozwój istniejącego zarodka nowotworowego. Istnieje również teoria, że niektóre nowotwory łagodne, takie jak mięśniaki, włókniaki i gruczolakowłókniaki, mogą transformować się w złośliwe formy. Większość włókniakomięsaków uznaje się za spontaniczne.