Przewlekłe zapalenie ślinianek to proces zapalny dotyczący gruczołu ślinowego. Przewlekłe zapalenie ślinianek cechuje się powolnym przebiegiem, niedostatecznie wyraźnymi objawami, okresami zaostrzenia oraz zmniejszeniem nasilenia objawów. Zaburzenie może wystąpić zarówno u mężczyzn, jak i u kobiet, a także u dzieci i młodzieży, co oznacza, że zdarza się również w praktyce pediatrycznej.
Głównym powodem zgłoszenia się do lekarza jest często deformacja twarzy spowodowana obrzękiem w obszarze ogniska zapalnego. W przypadku podejrzenia rozwoju przewlekłego zapalenia ślinianek, badanie obejmuje metody instrumentalne, lecz również uwzględniają skargi pacjenta oraz informacje uzyskane podczas badania.
Leczenie osób, u których zdiagnozowano przewlekłe stany zapalne ślinianek, opiera się na postępowaniu medycznym oraz małoinwazyjnych metodach. Jeśli nie przynoszą one pozytywnego efektu, zalecana jest interwencja chirurgiczna. Rokowanie, co do wyzdrowienia zależy od stopnia zaawansowania stanu zapalnego w momencie zgłoszenia się po wykwalifikowaną pomoc medyczną.
Przewlekłe zapalenie ślinianek jest chorobą zapalną ślinianek, która występuje z zatartymi objawami i prowadzi do nieodwracalnych destrukcyjnych zmian, którym towarzyszy spadek aktywności wydzielniczej. Gdy ognisko patologiczne jest zlokalizowane, częściej wykrywa się przewlekłe zapalenie przyusznic (u dzieci przewlekłe zapalenie ślinianek ucha rozpoznaje się w 90% przypadków), zapalenie podszczękowe występuje u 3% pacjentów. Miąższowa postać przewlekłego zapalenia ślinianek dotyczy głównie kobiet, podczas gdy śródmiąższowe zapalenie ślinianek występuje częściej u mężczyzn. Największy odsetek pacjentów z zapaleniem ślinianek (przewodowym zapaleniem ślinianek) obserwuje się wśród osób starszych. W większości przypadków przewlekłe zapalenie ślinianek jest spowodowane niespecyficzną mikroflorą jamy ustnej. Zmiany gruźlicze i promieniowce są niezwykle rzadkie. W 44% przypadków rozpoznaje się przewlekłe jednostronne zapalenie ślinianek, u 56% pacjentów występują oznaki obustronnego procesu zapalnego.
W zależności od lokalizacji i podobieństwa objawów, wyróżnia się trzy główne formy przewlekłego zapalenia ślinianek:
-
Miąższowe zapalenie ślinianek: Miąższ to zbiór funkcjonalnych komórek tworzących gruczoł ślinowy. Proces zapalny dotyczy tych komórek. Ta postać choroby występuje częściej u kobiet, a ślinianki przyuszne są najbardziej narażone na miąższowe zapalenie ślinianek.
-
Śródmiąższowe zapalenie ślinianek: Zapalenie tego typu rozwija się w przestrzeni międzyzrazikowej gruczołu. Najczęściej dotyka mężczyzn. Śródmiąższowe zapalenie ślinianek wpływa na ślinianki podżuchwowe.
-
Przewlekłe zapalenie ślinianek: Występuje z powodu wrodzonej patologii przewodów ślinowych lub w wyniku urazu. Najczęściej dotyczy osób starszych.