Przewlekłe zapalenie płuc objawy leczenie

Przewlekłe zapalenie płuc
Choroba

 

Przewlekłe zapalenie płuc lub przedłużone zapalenie płuc to zapalenie tkanki płucnej, które trwa około 4-6 tygodni, a w niektórych przypadkach może trwać 6-8 miesięcy. Jeśli po tym okresie badania kliniczne nie potwierdzą całkowitego wyzdrowienia, u pacjenta zwykle rozpoznaje się przewlekłe zapalenie płuc.

Przewlekłe zapalenie płuc rozwija się w wyniku długotrwałego lub nawracającego stanu zapalnego płuc, zwłaszcza w przypadkach, gdy pewne obszary płuc nie powracają do pełnej funkcji oddechowej, co prowadzi do hipowentylacji lub niedodmy. Epizody zaostrzenia przewlekłego zapalenia płuc najczęściej są spowodowane ostrymi infekcjami wirusowymi dróg oddechowych, takimi jak paragrypa, infekcje wirusem RS czy adenowirusami. U dzieci mogą również wystąpić zaostrzenia w wyniku infekcji typowych dla wieku dziecięcego, takich jak odra, krztusiec czy ospa wietrzna.

W analizie mikrobiologicznej plwociny lub płukania oskrzeli zidentyfikowano różnorodną florę bakteryjną, w tym szkodliwe gronkowce, pneumokoki, pałeczki paciorkowców hemolitycznych, bakterie Haemophilus influenzae, Pseudomonas aeruginosa, a także grzyby z rodzaju Candida. Często mieszana flora bakteryjna, w tym obecność gronkowców w połączeniu z innymi drobnoustrojami, jest odpowiedzialna za zachorowania. Istnieje kilka czynników ryzyka sprzyjających rozwojowi przewlekłego zapalenia płuc. Należą do nich niewłaściwe lub przedwczesne leczenie ostrego stanu zapalnego, przedwczesne wypisanie pacjenta ze szpitala oraz czynniki, które osłabiają reaktywność organizmu, takie jak podeszły wiek, niedobory witamin, alkoholizm czy palenie tytoniu. Udowodniono, że przewlekłe zapalenie płuc często współistnieje u pacjentów z przewlekłym zapaleniem oskrzeli. U dzieci ważne są również wady w opiece nad nimi, niedożywienie, skaza wysiękowa, a także obecność ciał obcych w oskrzelach oraz przewlekłe infekcje nosogardzieli, takie jak zapalenie migdałków czy zatok.

Podłożem morfologicznym przewlekłego zapalenia płuc są nieodwracalne zmiany w tkance płucnej, takie jak pneumoskleroza (zrogowacenie tkanki płucnej) i karnifikacja (zanik pęcherzyków płucnych). Oskrzele również mogą ulec deformacji w wyniku przewlekłego procesu zapalnego. Te zmiany prowadzą do ograniczenia funkcji układu oddechowego, głównie o charakterze restrykcyjnym. Nadmierne wydzielanie śluzu w połączeniu z trudnościami w drenażu oskrzeli i upośledzeniem wentylacji pęcherzyków płucnych w obszarze dotkniętym niedodmą prowadzi do zwiększonej podatności na negatywne skutki. To objawia się, jako nawracające miejscowe zaostrzenia w obszarze połączenia oskrzeli z płucem.

Przewlekłe zapalenie płuc może być klasyfikowane na podstawie zmian patomorfologicznych na karnifikujące (głównie związane z przerostem tkanki łącznej) i śródmiąższowe (charakteryzujące się przewagą stwardnienia tkanki płucnej). W zależności od rozległości zmian można wyróżnić postaci ogniskowe, segmentowe (wielosegmentalne) i płatowe. Również aktywność procesu zapalnego pozwala na podział na fazy remisji, powolnego zapalenia i zaostrzenia.

 

Przewlekłe zapalenie płuc objawy

Kryterium przejścia z ostrego zapalenia płuc do przewlekłego stanowi brak pozytywnej dynamiki w badaniach rentgenowskich przez okres od 3 miesięcy do 1 roku lub dłużej, mimo długotrwałego i intensywnego leczenia. Dodatkowo, obserwuje się nawracające epizody stanu zapalnego w tej samej lokalizacji płuc.

W okresach remisji objawy stają się rzadkie lub nawet nieobecne. Ogólny stan pacjenta jest zadowalający, a poranny kaszel może być nieproduktywny. Wraz z nasileniem przewlekłego zapalenia płuc mogą pojawić się objawy takie jak temperatura podgorączkowa lub gorączkowa, nadmierne pocenie się oraz ogólne osłabienie organizmu. Kaszel staje się bardziej nasilony i przybiera charakter stały, a wydzielana plwocina może mieć konsystencję śluzowo-ropną lub ropną. W przypadku nasilenia ogniska zapalnego, możliwy jest ból w klatce piersiowej, a czasami także krwioplucie.

Stopień nasilenia zaostrzeń może być różnorodny: od postaci stosunkowo łagodnych do tych ciężkich, charakteryzujących się objawami niewydolności krążeniowo-oddechowej. W przypadkach bardziej zaawansowanych pacjenci mogą skarżyć się na objawy zatrucia, duszność w spoczynku, a także kaszel z obfitą ilością plwociny. Zaostrzenia te przypominają nasilenie w przypadku ciężkiego zapalenia płuc.

W przypadku niewystarczająco kompleksowego lub zbyt krótkotrwałego leczenia, zaostrzenie stanu zapalnego nie przechodzi w fazę remisji, lecz ustępuje na rzecz procesu zapalnego o wolniejszym tempie. W tej fazie pacjent może odczuwać lekkie zmęczenie, sporadycznie towarzyszyć mu suchy kaszel lub obecność flegmy, a duszność może wystąpić przy większym wysiłku fizycznym. Temperatura ciała może mieć wartości normalne lub podgorączkowe. Dopiero dodatkowa i starannie przeprowadzona terapia może przyczynić się do zastąpienia procesu zapalnego fazą remisji.

 

Przewlekłe zapalenie płuc rozpoznanie

Rozpoznanie oraz terapia tej choroby znajdują się w zakresie kompetencji pulmonologa. Kompleksowa diagnoza wymaga przeprowadzenia różnorodnych badań instrumentalnych oraz laboratoryjnych. Wartościowymi technikami diagnostycznymi są m.in. badania radiologiczne, bronchografia, bronchoskopia, w tym możliwość przeprowadzenia biopsji, a także tomografia komputerowa płuc. W obszarze badań laboratoryjnych w kontekście diagnozy przewlekłego zapalenia płuc, szczególnie istotne są ogólne i biochemiczne analizy krwi, mikroskopia oraz badania bakteriologiczne plwociny.

 

Przewlekłe zapalenie płuc leczenie

Choroba często ma łagodny przebieg, co umożliwia leczenie zapalenia płuc w warunkach domowych. W przypadku dorosłych rzadko zachodzi konieczność hospitalizacji chyba, że stan zapalenia płuc jest wyjątkowo poważny.

Niezwykle istotnymi elementami w terapii przewlekłego zapalenia płuc są:

  • Przywracanie prawidłowego drenażu układu oskrzelowego, często poprzez stosowanie preparatów wykrztuśnych i środków rozszerzających oskrzela.

  • Terapia immunokorekcyjna, która ma na celu regulację odpowiedzi immunologicznej organizmu.

  • Stosowanie antybiotyków jedynie w sytuacjach wyznaczonych przez lekarza, zwłaszcza w okresach zaostrzenia choroby.

  • Wprowadzenie fizjoterapii, o ile nie ma przeciwwskazań medycznych.

Doświadczenie kliniczne wyraźnie wskazuje, że gdy pacjent nie wykazuje wzrostu temperatury ciała ani poważnych objawów, terapia zapalenia płuc może być skutecznie przeprowadzona bez konieczności stosowania antybiotyków.

 

Przewlekłe zapalenie płuc rokowanie zapobieganie

W okresie remisji kluczowym aspektem jest monitorowanie pacjenta przez pulmonologa oraz lokalnego terapeutę, działającego w miejscu jego zamieszkania. W celu uniknięcia nasilania się przewlekłego zapalenia płuc, zaleca się przede wszystkim zaprzestanie palenia tytoniu, prowadzenie rozsądnej aktywności zawodowej, terapię infekcji górnych dróg oddechowych oraz udział w procesach rehabilitacyjnych w ośrodkach sanatoryjnych. Dzięki starannie zorganizowanemu planowi leczenia i systematycznej obserwacji perspektywy w przypadku przewlekłego zapalenia płuc wykazują stosunkowo korzystny charakter. W przypadkach, gdy pełne wyciszenie procesu zapalnego nie jest osiągalne, pacjenci kwalifikowani są do kategorii stopnia inwalidztwa III-II. Prognoza ulega pogorszeniu w obliczu ewolucji współistniejących powikłań oraz niedomagania układu krążeniowo-oddechowego.

 

Katalog chorób