Przewlekłe zapalenie jamy ustnej objawy leczenie

Przewlekłe zapalenie jamy ustnej
Choroba

 

Przewlekłe zapalenie jamy ustnej to proces zapalny atakujący błonę śluzową jamy ustnej, który może trwać przez długi czas. W najtrudniejszych przypadkach stan zapalny może obejmować także błony śluzowe podniebienia, policzków, warg i języka. Ta choroba najczęściej diagnozowana jest u dzieci, u których odporność nie radzi sobie skutecznie z różnymi czynnikami drażniącymi.

Objawami przewlekłego zapalenia jamy ustnej są zaczerwienienie błony śluzowej jamy ustnej, wrzody, pęcherzyki oraz ogólne zatrucie. Istnieje kilka postaci przewlekłego zapalenia jamy ustnej, z których dominują nawracające afty. Leczenie polega na identyfikacji i eliminacji czynnika sprawczego oraz sanacji ognisk zapalnych.

Przewlekłe zapalenie jamy ustnej jest złożoną i poważną chorobą, której leczenie trwa długo. Objawy takie jak krwawienie z dziąseł, trudności w przełykaniu i ból głowy powodują dyskomfort, zmęczenie i rozdrażnienie u pacjenta. Dlatego lekarze zalecają stosowanie środków zapobiegawczych. Należy przestrzegać prostych zasad higieny jamy ustnej, takich jak regularne szczotkowanie zębów po każdym posiłku lub co najmniej dwa razy dziennie oraz płukanie ust specjalnymi roztworami antyseptycznymi. Ważne jest również terminowe leczenie ognisk zakaźnych, rzucenie palenia i regularne badania u lekarza, który może w porę wykryć proces chorobowy w jamie ustnej i dobrać odpowiednią taktykę leczenia.

Przyczyny przewlekłego zapalenia jamy ustnej są różnorodne:

  • Opryszczkowe zapalenie jamy ustnej: Wywołane wirusem opryszczki, przenoszonym drogą kropelkową. Często infekcje te występują wiosną i jesienią, zwłaszcza u dzieci poniżej trzeciego roku życia, których układ odpornościowy nie jest jeszcze w stanie skutecznie zwalczać wirusów.

  • Nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej: Dokładne przyczyny nie są jeszcze znane. Lekarze wskazują na szereg czynników, takich jak infekcje adenowirusami, gronkowcami, paciorkowcami, choroby autoimmunologiczne (nieswoiste wrzodziejące zapalenie jelita grubego, choroba Leśniowskiego-Crohna, choroba Behçeta), zaburzenia hormonalne czy problemy żołądkowo-jelitowe (zaparcia, nieżyty żołądka, dysbakterioza, biegunki).

  • Wrzodziejące martwicze zapalenie jamy ustnej: Spowodowane przez infekcję wrzecionowatą pałeczką i krętkiem Vincenta na tle problemów z układem odpornościowym. U palaczy może wystąpić z powodu podrażnienia błony śluzowej jamy ustnej przez nikotynę.

  • Zapalenie jamy ustnej Candida: Wywołane przez grzyby z rodzaju Candida, które aktywują się pod wpływem czynników takich jak HIV, problemy z odpornością, cukrzyca, ciąża, zaniedbywanie higieny jamy ustnej czy długotrwałe stosowanie silnych antybiotyków.

  • Alergiczne zapalenie jamy ustnej: Powstaje na skutek kontaktu błony śluzowej z alergenem, takim jak narzędzia czy leki używane podczas zabiegów stomatologicznych.

  • Bakteryjne zapalenie jamy ustnej: Wywołane przez bakterie chorobotwórcze (paciorkowce i gronkowce), które uaktywniają się w jamie ustnej w wyniku urazu błony śluzowej, ropnego zapalenia dziąseł, ubytków próchnicowych w zębach czy obniżonej odporności.

Niektóre rodzaje zapalenia jamy ustnej nie są odrębnymi chorobami, lecz uważane są za objawy innych schorzeń. Przykładowo, często zapalenie jamy ustnej występuje u pacjentów z ospą, odrą czy grypą.

 

Objawy przewlekłego zapalenia jamy ustnej

Przewlekłe nawracające aftowe zapalenie jamy ustnej: Objawy kliniczne zwykle pojawiają się podczas zaostrzenia choroby. Na błonie śluzowej jamy ustnej tworzą się jedna lub dwie afty, które są wrażliwe i bolesne. Afta to małe martwicze ognisko o owalnym kształcie (średnica do 10 mm) na błonie śluzowej, otoczone jasnoczerwonym obszarem i pokryte białą włóknistą powłoką. Afta może trwać około dwóch tygodni, zwykle gojąc się w ciągu trzech dni po zaniknięciu płytki nazębnej. Między zaostrzeniami występują długotrwałe remisje, czasem trwające kilka lat.

Przewlekłe wrzodziejące martwicze zapalenie jamy ustnej Vincenta: Częściej występuje u młodych mężczyzn (17-30 lat), ze szczytem zaostrzeń wiosną i jesienią. Pierwsze objawy to krwawienie dziąseł, ból w jamie ustnej, ogólne osłabienie i nieświeży oddech. Z powodu zatrucia pacjent może wyglądać na bladego. Proces martwiczy lokalizuje się głównie na dziąsłach, ale może się rozprzestrzenić na inne obszary błony śluzowej jamy ustnej. Gdy martwica dotknie błony śluzowej policzka, pacjent może odczuwać ból i szczękościsk (skurcz mięśni żujących) podczas połykania. W ciężkich przypadkach może wystąpić asymetria twarzy z powodu obrzęku tkanek otaczających martwicę. Stan ogólny chorego gwałtownie się pogarsza: temperatura ciała wzrasta, pojawiają się ból głowy, osłabienie i omdlenia.

Przewlekłe opryszczkowe zapalenie jamy ustnej: Objawy tego rodzaju zapalenia jamy ustnej związane są z przegrzaniem, hipotermią, przepracowaniem emocjonalnym lub fizycznym. Charakteryzuje się stałą lokalizacją wysypki, przekrwieniem dotkniętego obszaru błony śluzowej, tworzeniem się pęcherzyków, które po otwarciu tworzą erozję, brakiem nacieku tkanek, nieświeżym oddechem i silnym krwawieniem. W okresach zaostrzeń występują pogorszenie ogólnego samopoczucia, zmniejszenie apetytu, drażliwość, zmęczenie, bóle stawów.

Przewlekłe protetyczne zapalenie jamy ustnej: Ten rodzaj zapalenia jamy ustnej występuje u 50% pacjentów stosujących protezy ruchome. Stan zapalny dotyczy obszaru błony śluzowej mającego bezpośredni kontakt z protezą. Objawy to przekrwienie łoża protetycznego, miejscowe krwawienie dziąseł, odleżyny, a także brodawczaki i hiperplazja w wyniku urazu błony śluzowej.

Przewlekłe zapalenie jamy ustnej palaczy: Diagnozowane głównie u mężczyzn w średnim wieku, którzy palą przez długi czas. Błona śluzowa jamy ustnej przyjmuje niebieskawo-brązowy odcień, pokrywa się białym nalotem, a z czasem rozwija się hiperkeratoza podniebienia. Zauważono, że pacjenci z zapaleniem jamy ustnej palaczy są narażeni na ryzyko zachorowania na raka jamy ustnej.

 

Rozpoznanie przewlekłego zapalenia jamy ustnej

Głównym celem lekarza podczas diagnozowania przewlekłego zapalenia jamy ustnej jest określenie jego etiologii, gdyż to wpływa na skuteczność leczenia. Aby uzyskać bardziej szczegółowy obraz kliniczny choroby, dentysta może potrzebować konsultacji z endokrynologiem, alergologiem, gastroenterologiem czy otolaryngologiem.

Najbardziej efektywne jest ustalenie dokładnej przyczyny choroby na podstawie wyników badania cytologicznego wymazów pobranych z powierzchni dotkniętych obszarów błony śluzowej. Ponadto stosuje się metody takie jak PCR, badanie bakteriologiczne oraz oznaczanie immunoglobulin w ślinie. Aby wykluczyć alergiczny charakter choroby, przeprowadza się testy alergiczne. Diagnostyka różnicowa pozwala również na wykluczenie chorób takich jak liszaj płaski, kiła wtórna czy pęcherzyca.

 

Leczenie przewlekłego zapalenia jamy ustnej

Jeśli lekarze ustalą zakaźny charakter choroby, zalecana jest antybiotykoterapia. Należy jednak pamiętać, że antybiotyki powinien przepisać specjalista – samoleczenie jest surowo zabronione. Niewłaściwy dobór antybiotyków może prowadzić do nieskuteczności leczenia lub poważnych powikłań.

W leczeniu drożdżakowego zapalenia jamy ustnej stosuje się leki przeciwgrzybicze. Zapalenie jamy ustnej o etiologii wirusowej można leczyć za pomocą leków przeciwwirusowych. W przypadku bakteryjnego zapalenia jamy ustnej wybiera się leki z grupy penicylin (ampicylina, amoksiklaw, amoksycylina, fenoksymetylopenicylina) oraz cefalosporyn (cefazolina, cefuroksym, ceftriakson). Antybiotyki są dobierane indywidualnie do konkretnej infekcji. Ważne jest, aby stosować się do zalecanego harmonogramu przyjmowania antybiotyków.

W leczeniu przewlekłych zapaleń jamy ustnej istotne są leki stosowane w celu wyeliminowania podrażnień, wysypek i nadżerek.

Różne płukanki antyseptyczne również wykazały swoją skuteczność w leczeniu zapalenia jamy ustnej. W celu zwalczania bakterii, lekarz może przepisać roztwory nadtlenku wodoru (o właściwościach antyseptycznych), lizoamidazy (niszczącej skutecznie bakterie chorobotwórcze), jodowidonu (stosowanego w leczeniu bakteryjnego zapalenia jamy ustnej), furacyliny (jednego z najczęstszych antyseptyków) czy etonium (o działaniu antyseptycznym i przeciwbólowym).

Tanina służy do ochrony błony śluzowej przed mikroorganizmami. Tworzy warstwę ochronną na powierzchni błony śluzowej i ma właściwości przeciwzapalne. Wysoką skuteczność w leczeniu choroby wykazały również różne spraye antyseptyczne i przeciwbólowe. Leczenie przewlekłego zapalenia jamy ustnej wymaga także oczyszczenia ognisk infekcji oraz profesjonalnej higieny jamy ustnej. W przypadku protetycznego zapalenia jamy ustnej pacjent może potrzebować konsultacji z lekarzem ortopedą, który podejmie decyzję o ewentualnej wymianie lub naprawie uszkodzonej protezy.

 

Przewlekłe zapalenie jamy ustnej rokowanie zapobieganie

W przewlekłym zapaleniu jamy ustnej istnieje możliwość wyleczenia lub znacznego zmniejszenia częstotliwości zaostrzeń. Częste nawroty znacznie obniżają, jakość życia pacjenta i stanowią czynnik ryzyka progresji paradontozy, a także rozwoju nowotworów złośliwych i łagodnych w jamie ustnej. Istotną rolę w rokowaniu i zapobieganiu przewlekłym zapaleniom jamy ustnej odgrywa eliminacja miejscowych ognisk infekcji, leczenie chorób towarzyszących, systematyczna pielęgnacja jamy ustnej, zaprzestanie palenia tytoniu oraz racjonalne podejście do protetyki.

 

Katalog chorób
Choroby zębów i jamy ustnej
DECYZJE O LECZENIU MUSZĄ BYĆ PODEJMOWANE W POROZUMIENIU Z LEKARZEM. INFORMACJE ZAWARTE W PORTALU, PRZEZNACZONE SĄ TYLKO DO CELÓW ORIENTACYJNYCH I INFORMACYJNYCH. NAJNOWSZE INFORMACJE OD PRODUCENTÓW LEKÓW, ZNAJDUJĄ SIĘ W ULOTCE DOŁĄCZONEJ DO OPAKOWANIA. PAMIĘTAJCIE ŻADEN SERWIS INTERNETOWY LUB PORTAL NIGDY NIE ZASTĄPI WIZYTY U LEKARZA I KONSULTACJI ZE SPECJALISTĄ. W PRZYPADKU JAKICHKOLWIEK WĄTPLIWOŚCI W ZAKRESIE STOSOWANIA LEKU, SKONSULTUJ SIĘ Z LEKARZEM LUB FARMACEUTĄ. INFORMACJE ZAMIESZCZONE W SERWISIE NIE MOGĄ STANOWIĆ PODSTAWY DO PODEJMOWANIA DECYZJI O PRZEBIEGU LECZENIA. PORTAL WWW.MOJACHOROBA.PL  JEST ZBIOREM PRZYDATNYCH INFORMACJI ORAZ OPINII NA TEMAT CHORÓB RÓŻNEGO RODZAJU SCHORZEŃ I BÓLI RÓŻNEGO RODZAJU JAK RÓWNIEŻ OPINII I INFORMACJI NA TEMAT STOSOWANIA LEKÓW, SUPLEMENTÓW DIETY, WYROBÓW MEDYCZNYCH. WITRYNA MOŻE ZAWIERAĆ TREŚCI, ZDJĘCIA KTÓRYCH PRZEGLĄDANIE JEST ZABRONIONE PRZEZ OSOBY PONIŻEJ 18 ROKU ŻYCIA. MATERIAŁY ZNAJDUJĄCE SIĘ NA TYM PORTALU MEDYCZNYM, ZOSTAŁY ZACZERPNIĘTE Z INTERNETU  ALBO ZOSTAŁY WYSŁANE DO NAS PRZEZ UŻYTKOWNIKÓW. WSZYSTKIE MATERIAŁY SĄ DOSTARCZANE WYŁĄCZNIE W CELACH INFORMACYJNYCH, PRAWA DO MATERIAŁÓW NALEŻĄ DO ICH AUTORÓW I WYDAWCÓW. JEŻELI KTÓRYKOLWIEK  OBRAZ ( ZDJĘCIE, ZDJĘCIA ) JEST OBRAŹLIWY  LUB POSIADA  PRAWA AUTORSKIE, PROSIMY O WIADOMOŚCI E-MAIL KONTAKT ABY USUNĄĆ OBRAZ LUB TREŚĆ. ZMIEŃ COŚ W NASZYM INTERNECIE NA JESZCZE LEPSZE! JESTEŚMY BARDZO ZAINTERESOWANI POZNANIEM, W JAKI SPOSÓB KORZYSTASZ ZE STRON INTERNETOWYCH W TYM SERWISIE. JEŻELI SIĘ NA TO ZGODZISZ, ZACHOWAMY NA TWOIM KOMPUTERZE TZW. PLIK COOKIE, KTÓRY UMOŻLIWI ZBIERANIE PODSTAWOWYCH INFORMACJI O KLIKANIU Z TWOJEGO KOMPUTERA. JEŻELI SIĘ NA TO NIE ZGADZASZ, MOŻESZ W KAŻDEJ CHWILI ZMIENIĆ USTAWIENIA SWOJEJ PRZEGLĄDARKI. PRZECZYTAJ, JAK WYŁĄCZYĆ PLIKI COOKIE I NIE TYLKO PZRZECZYTAJ  POLITYKA PRYWATNOŚCI