Obrzęk uogólniony jest to obrzęk podskórnej tkanki tłuszczowej połączony z gromadzeniem się płynów w jamach ciała. Obrzęki ze względu na umiejscowienie możemy podzielić na dwie kategorie:
-
Obrzęki miejscowe,
-
Obrzęki uogólnione.
Obrzęki miejscowe są ograniczone tylko do konkretnego obszaru w organizmie, a spowodowane mogą być m.in. stanem zapalnym, działaniem substancji uczulającej (jak np. przy użądleniu przez pszczołę), urazem czy zlokalizowanymi problemami z odpływem krwi lub limfy.
Obrzęki uogólnione dotyczą natomiast wielu obszarów ciała i wynikają z problemów ogólnoustrojowych, niektórych chorób takich jak np. niewydolność serca, marskość wątroby, zaawansowana niewydolność nerek, znaczna niedoczynność tarczycy, stosowanie sterydów czy głębokie niedożywienie w tych przypadkach płyn gromadzi się nie tylko na kończynach, ale również m.in. w jamie otrzewnowej czy w jamie opłucnej.
W śród obrzęków uogólnionych możemy wyróżnić:
-
Obrzęk skóry i tkanki podskórnej – puchlina (łac. anasarca)
-
Obrzęk całego ciała i zgromadzenie płynu w jamach ciała (łac. hydrops universalis)
Obrzęki miejscowe możliwe lokalizacje
-
Nogi, stopy, uda;
-
Tułów
-
Narządy płciowe;
-
Górne kończyny;
-
Twarz, szyja;
-
Płuca i jama opłucnowa;
-
Jama osierdziowa;
-
Jama brzuszna.
Obrzęk skóry anasarca, ten bolesny stan charakteryzuje się tym, że płyn podobny do surowicy krwi gromadzi się pod skórą na większej części ciała. Obrzęk skóry można łatwo rozpoznać w następujący sposób: jeśli podczas opuchlizny naciśniesz skórę palcem, to wrażenie, które się pojawi, utrzymuje się przez jakiś czas i tylko powoli znika, podczas gdy przy normalnej skórze znika bardzo szybko. Przy obrzęku skóry całe ciało jest nieco spuchnięte, zewnętrzne powierzchnie są zimne, skóra blada. Płyn gromadzi się najwięcej w dolnych partiach ciała, m.in. gdy ciało znajduje się na plecach, płyn gromadzi się na dolnej powierzchni brzucha i na kończynach dolnych. Ograniczony obrzęk skóry nazywany jest obrzękiem, obrzękiem wodnym. Obrzęk skóry jest tylko objawem jakiejś choroby, zwłaszcza nerek, organicznej choroby serca, przewlekłe cierpienie łagodnej i ciężkiej kacheksji. Wyleczenie może nastąpić tylko wtedy, gdy wylany płyn zostanie ponownie wchłonięty przez naczynia limfatyczne do ogólnej masy krwi i wydalony z organizmu przez nerki i gruczoły potowe. W większości przypadków obrzęk skóry jest chorobą nieuleczalną, ponieważ zależy od ciężkich chorób podstawowych.