Nużyca choroba zwana inaczej demodekozą wywoływana jest przez pasożyta nużeńca.
Pasożyt nużeniec należy do warunkowo patogennej mikroflory, występuje w 80% przypadków na skórze zdrowych ludzi. Średnio na ludzkiej skórze występuje 1-2 roztocza na 1 cm2, a u pacjentów z nużycą ich liczba może osiągnąć 60 na 1 cm2.
Choroba nużyca jest przenoszona drogą kontaktową. Nużyca i nużeniec są przenoszone z osoby na osobę istnieje możliwość migracji między człowiekiem a zwierzęciem. Przenika przez kontakt z ręcznikiem, pościelą, brudne ręce i itp. W płynnym wysięku krost w temperaturze 17-20 ° C nużeńce mogą przeżyć 10 dni lub dłużej. Na pościeli - nie więcej niż 1 godzinę. W wodzie o temperaturze 12-18 ° C - trzy dni. Po podgrzaniu (do 50 ° C) ginie w ciągu minuty. Zamrożony (- 1-4 ° C) natychmiast ginie.
U człowieka występują dwa gatunki nużeńca jest to: Demodex folliculorum i Demodex brevis. Oba są mikroskopijnymi stawonogami osiągającymi rozmiary: do niespełna 0,3 mm (folliculorum) oraz do ok. 0,2 mm długości (brevis).
Jak wygląda nużeniec ludzki Demodex brevis zdjęcie poniżej:
Jak wygląda nużenie ludzki Demodex folliculorum zdjęcie poniżej:
Cykl rozwoju nużeńca zdjęcie:
Cykl życiowy nużeńca wywołującego chorobę nużycę składa się z 5 faz i trwa od 14 do 18 dni. Krycie samców i samic następuje na powierzchni skóry, gdzie pasożyt wychodzi z gruczołów łojowych i mieszków włosowych. W poszukiwaniu partnera roztocz może poruszać się z prędkością około 10-15 cm na godzinę. Po zapłodnieniu samice wracają pod skórę, gdzie składają jaja. Po 60 godzinach wyłaniają się z nich larwy, które następnie zamieniają się w protonimfy i nimfy (po 36 i 72 godziny w każdym stadium). Z kolei nimfy zamieniają się w dorosłe nużeńce w ciągu 60 godzin, zdolne do kolejnego rozmnażania w ciągu 12-24 godzin.
Opisano 143 gatunki roztoczy demodektycznych, które pasożytują na skórze różnych zwierząt i ludzi, a każdy gatunek i podgatunek Demodex jest ściśle specyficzny dla swojego żywiciela (u psów D. canis, koty D. cfti, bydła D. bovis itp.).
Szybkość ruchu nużeńca na powierzchni skóry wynosi 8-16 mm / godzinę. Żywi się on wydzieliną gruczołów łojowych, składającą się w 60% z nienasyconych kwasów tłuszczowych oraz cytoplazmą komórek nabłonka.
Rozmnażanie nużeńca zatrzymuje się poza żywicielem. W czasie temperatur 30 - 40 stopni wykazują maksymalną aktywność, w związku z czym zaostrzenie choroby nużycy często występuje w okresie wiosenno-letnim, w okresie maksymalnej temperatury powietrza, po wzięciu gorącej kąpieli, długim pobycie w gorącym pomieszczeniu itp.
Nużeniec występuje niezwykle rzadko u dzieci; u osób starszych występuje w ponad 90% przypadków. Czasami nżeniec staje się chorobotwórczy, sprzyjają temu dysfunkcje gruczołów łojowych i zmiany w składzie łoju, choroby przewodu pokarmowego, wątroby, układu nerwowego.
Nużyca, demodekozą jest jedną z najczęstszych przewlekłych dermatoz .
Częstość występowania nużycy waha się od 2% do 5% i zajmuje około siódme miejsce wśród najczęstszych chorób skóry. Pod względem estetycznym jest to dość poważna choroba, ponieważ zlokalizowana jest głównie na twarzy młodych kobiet (najwięcej pacjentek jest w wieku od 20 do 40 lat). Stosunek chorych kobiet do mężczyzn wynosi około 4: 1.
Według różnych źródeł od 50 do 100% populacji jest nosicielami nużeńca i nie ma u nich żadnych objawów choroby; to znaczy możemy powiedzieć, że stawonóg jest fizjologicznym przedstawicielem mikroflory skóry, jej uszkodzenie mieszków włosowych wzrasta wraz z wiekiem. Ponieważ nużeniec występujący na zdrowej skórze można go uznać za pasożyta warunkowo patogennego. Nużeńce żyją w mieszkach włosowych, przewodach i wydzielinie gruczołów łojowych twarzy osoby dorosłej, czasami znajdującej się na skórze głowy, w okolicy brwi i rzęs.
Do tej pory nie ma jednej teorii, dlaczego pojawia się stan zapalny i pasożyty zaczynają się szybko namnażać u człowieka.
Istnieje jednak wiele czynników predysponujących, które powodują rozwój nużycy poniżej kilka z nich:
-
Rozregulowanie produkcji sebum ( sebum to łój skórny, sebum – naturalny lubrykant owłosionej i nieowłosionej skóry ssaków, wydzielany przez gruczoły łojowe ), (tłusta skóra, łojotok, trądzik (trądzik), trądzik różowaty itp.);
-
Niewłaściwa pielęgnacja skóry twarzy, obfite stosowanie kosmetyków;
-
Długotrwałe stosowanie zewnętrznych kortykosteroidów;
-
Zaburzenia odżywiania (spożywanie dużych ilości cukru, napojów gazowanych, ostrych przypraw, kawy, alkoholu itp.);
-
Choroby żołądkowo-jelitowe;
-
Osłabienie układu odpornościowego;
-
Zaburzenia hormonalne;
-
Otyłość;
-
Obniżona odporność. Może to być spowodowane zarówno brakiem składników odżywczych dostających się do organizmu wraz z pożywieniem, jak i ogólnym osłabieniem układu obronnego człowieka po ciężkiej chorobie wirusowej lub bakteryjnej.
