Krwotoczne zapalenie trzustki, nazywane również martwiczo-krwotocznym zapaleniem trzustki, jest bardzo poważnym uszkodzeniem trzustki, cechującym się szybkim niszczeniem tkanki narządu i naczyń krwionośnych przez własne enzymy. To prowadzi do martwicy, krwotoku oraz zapalenia otrzewnej. Martwiczo-krwotoczne zapalenie trzustki, jest poważnym schorzeniem wynikającym z nadmiernie aktywowanych układów enzymatycznych gruczołu. Choroba ta ma różnorodne przyczyny, z których główne to zmiany zapalne, które powodują zaburzenia odpływu soku trzustkowego, nadmierne spożycie alkoholu i innych substancji toksycznych, refluks soku do przewodów trzustki w obecności kamicy żółciowej, DIC (rozpad wewnątrznaczyniowy), promieniowanie gamma o wysokich dawkach, urazy narządów oraz zaburzenia autoimmunologiczne.
W krwotocznym zapaleniu trzustki dochodzi do częściowego lub całkowitego uszkodzenia narządu, gdy stężenie enzymów trzustkowych osiąga krytyczny poziom. W wyniku tego dochodzi do autoagresji, gdy enzymy trypsyna i chymotrypsyna rozpoczynają samotrawienie miąższu gruczołu, a elastaza powoduje uszkodzenie ścian naczyń krwionośnych. W rezultacie tkanka trzustki zostaje nasycona krwią, a agresywne substancje przedostają się do jamy brzusznej, co prowadzi do zapalenia otrzewnej. W rozwoju krwotocznego zapalenia trzustki kluczową rolę odgrywa zaburzenie humoralnych czynników regulujących produkcję enzymów trawiennych. Białka takie jak somatostatyna, glukagon, kalcytonina i antytrypsyna mają działanie hamujące na wydzielanie enzymów, natomiast sekretyna, pankreozymina, gastryna, insulina i serotonina działają stymulująco na proces wydzielania enzymów.