Choroba
Hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej żołądka inne nazwy rozrostowe zapalenie żołądka, polipy hiperplastyczne charakteryzują się powiększeniem i zmianami wewnętrznej wyściółki żołądka, gdzie mogą tworzyć się cysty lub polipy. Jest to przewlekła i łagodna forma zapalenia, której początkowe objawy często pozostają niezauważalne dla pacjenta. Mężczyźni są na nią bardziej narażeni niż kobiety, z największą częstością występowania w przedziale wiekowym 30-50 lat. W dzieciństwie istnieje możliwość regresji choroby i przywrócenia normalnej struktury błony śluzowej natomiast u dorosłych może prowadzić do zaniku błony śluzowej żołądka.
Przyczyny rozrostowego zapalenie żołądka nie są w pełni zrozumiałe, ale uznaje się je za wieloczynnikowe. Czynniki ryzyka obejmują zaburzenia odżywiania, niedobór witamin, chroniczne zatrucia (takie jak alkoholizm, narkomania, zatrucie ołowiem), zaburzenia metaboliczne i neurohumoralne, oraz palenie tytoniu.
W patogenezie polipów hiperplastycznych istotną rolę odgrywają alergie pokarmowe, które poprzez zwiększenie przepuszczalności błony śluzowej, prowadzą do dysplazji nabłonkowej i uwalniania dużej ilości wysięku do jamy żołądka. Charakterystyczną cechą jest znaczna utrata białka. Niektóre badania sugerują, że może to być manifestacja nieprawidłowego rozwoju żołądka lub łagodnego nowotworu.
Diagnoza opiera się na endoskopowej ocenie stopnia przerostu nabłonka, wyróżniając między innymi ogniskowe, olbrzymie przerostowe zapalenie błony śluzowej, brodawkowate zapalenie błony śluzowej (z pojedynczymi naroślami nabłonka), oraz polipowe przerostowe zapalenie błony śluzowej żołądka.
Hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej żołądka, rozrostowe zapalenie żołądka objawy
W początkowej fazie rozrostowego zapalenia żołądka pacjenci często nie odczuwają wyraźnych dolegliwości. Objawy ujawniają się, gdy w błonie śluzowej żołądka pojawiają się znaczące zmiany chorobowe. Rodzaj objawów zależy od typu rozrostowego zapalenia żołądka oraz od kwasowości soku żołądkowego.
Typowym przebiegiem tej choroby jest wzrost kwasowości na wczesnym etapie, a następnie stopniowe zanikanie błony śluzowej i rozwój achilii. W przypadku choroby Ménétriera obserwuje się wyraźny ból w okolicy nadbrzusza, pojawiający się głównie po posiłkach, uczucie ciężkości i pełności żołądka, a także odbijanie. W zaawansowanym stadium ból może prowadzić do wymiotów i biegunki. Charakterystyczne jest również znaczne zmniejszenie apetytu, prowadzące do anoreksji i utraty masy ciała, która może sięgać nawet 20 kg w ciągu kilku miesięcy.
Zespół Zollingera-Ellisona objawia się objawami wrzodowymi, takimi jak intensywne bóle głodu, które łagodzą się po jedzeniu, utrata masy ciała oraz możliwe wymioty fusami po kawie. Wszystkie formy rozrostowego zapalenia żołądka mogą prowadzić do krwawień z błony śluzowej żołądka, co z kolei może skutkować stopniowym rozwojem anemii. Pacjenci często skarżą się na zwiększone zmęczenie i osłabienie. W przypadku znacznej utraty białka (choroba Menetriera, przerostowa gastropatia z nadmiernym wydzielaniem) występują obrzęki obwodowe.
Rozrostowe zapalenie żołądka zwiększa ryzyko złośliwości lub rozwoju nowotworów, co jest związane z dysplazją i zanikiem nabłonka. Niektóre badania sugerują, że w przyszłości 20% pacjentów może cierpieć na raka żołądka, jednak inne badania nie potwierdzają tak wysokiej częstości występowania nowotworów złośliwych w przypadku tej odmiany przewlekłego zapalenia błony śluzowej żołądka. Inne powikłania to krwawienie z przewodu pokarmowego, prowadzące do przewlekłej niedokrwistości oraz niedoboru białkowo-energetycznego.
Hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej żołądka, rozrostowe zapalenie żołądka rozpoznanie
Wizyta u gastroenterologa często pozwala na podejrzenie przewlekłych zmian chorobowych w żołądku. Jednakże, pełną diagnozę zapalenia błony śluzowej żołądka można ustalić tylko po badaniu endoskopowym. Hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej żołądka charakteryzuje się morfologicznie i nie wykazuje specyficznych objawów. Często jest to przypadkowe odkrycie podczas esophagogastroduodenoskopii.
Badanie endoskopowe może ujawnić znacznie pogrubiałe fałdy błony śluzowej, zlokalizowane pojedynczo lub wzdłuż krzywizny większej żołądka. Perystaltyka żołądka jest zachowana. Specjalne nadmuchanie żołądka powietrzem umożliwia rozróżnienie typów rozrostowego zapalenia – na przykład, w chorobie Ménétriera fałdy nie wygładzają się nawet pod ciśnieniem przekraczającym 15 mm Hg.
Biopsja endoskopowa z badaniem morfologicznym wycinków jest kluczowa w potwierdzeniu diagnozy. Warto zaznaczyć, że narzędzia biopsyjne są małe i mogą nie pobierać pełnej grubości błony śluzowej, co ogranicza informacyjność analizy. Jednakże, takie badanie pomaga określić stopień i rodzaj przerostu.
Dodatkowe metody badawcze, jak radiografia żołądka, pH-metria, badania kliniczne i biochemiczne krwi, oraz testy na krew utajoną w kale, służą do uzupełnienia diagnozy, identyfikacji powikłań i diagnozy różnicowej z innymi chorobami żołądka.
Hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej żołądka, rozrostowe zapalenie żołądka leczenie
Leczenie objawowe zależy od konkretnych objawów. W przypadku zwiększonej kwasowości stosuje się leki przeciw wydzielnicze, a przy atrofii - terapię zastępczą sokiem żołądkowym. Nadżerki lub wrzody leczy się zgodnie z protokołami dla wrzodów żołądka. Dieta bogata w białka i witaminy jest również zalecana.
Leczenie chirurgiczne, takie jak usunięcie polipów żołądka czy resekcja żołądka, jest stosowane w specyficznych przypadkach, np. przy hipoproteinemii czy krwawieniach. Pacjenci z rozrostowym zapaleniem błony śluzowej żołądka powinni być regularnie kontrolowani, w celu wczesnego wykrycia ewentualnych nowotworów.
Hiperplastyczne zapalenie błony śluzowej żołądka, rozrostowe zapalenie żołądka rokowanie
Rokowanie zależy od postaci choroby i stopnia rozrostu. Pełne ustąpienie zmian jest rzadkie i wymaga stałej obserwacji oraz leczenia. Obecność polipów na przerośniętych fałdach błony śluzowej pogarsza rokowanie ze względu na ryzyko nowotworu złośliwego. Brak jest metod zapobiegania tej chorobie, gdyż jej dokładne przyczyny nie są znane.
Katalog chorób