Choroba marburska (gorączka krwotoczna Marburg) – ciężka choroba wirusowa, należąca do grupy gorączek krwotocznych.
Pierwsze ogniska choroby wystąpiły w 1967 r. jednocześnie w Marburgu i Frankfurcie nad Menem, jednego chorego obserwowano wówczas w Jugosławii. Źródłem zakażenia były tkanki afrykańskich małp zielonych (25 pacjentów), występowały również choroby wtórne (6 pacjentów). Później podobne choroby zaobserwowano w Sudanie (rejon wsi Maridi, chorobę nazwano gorączką Maridi), w Zairze (w pobliżu rzeki Ebola, stąd nazwa – gorączka Ebola), Kenii, RPA. Źródłem infekcji i rezerwuarem wirusa w przyrodzie podczas wszystkich tych epidemii były afrykańskie małpy zielone (Cercopithecus aethiops), u których infekcja może przebiegać niezauważalnie. Udział innych zwierząt w naturalnych ogniskach infekcji, a także drogi przenoszenia infekcji na małpy nie zostały jeszcze zbadane.
Chory jest zagrożeniem dla innych. Izolacja wirusa następuje z treścią nosogardła, moczem krew chorych jest również zaraźliwa. Zakażenie ludzi może nastąpić przez unoszące się w powietrzu kropelki i kontakt. Dla pracowników medycznych kontakt z krwią pacjentów jest szczególnie niebezpieczny. Kontakt ze skórą podczas mikrourazów prowadzi do infekcji. Wirus w organizmie chorego może utrzymywać się nawet do 3 miesięcy. Pracownicy medyczni częściej chorują.
Wirusy Marburg, Ebola, Maridi są podobne pod względem morfologii, odnotowano jedynie niewielkie różnice antygenowe. Charakterystyczny jest polimorfizm, wiriony mogą być robakowate, spiralne i zaokrąglone. Ich długość waha się od 665 do 1200 nm, średnica przekroju - 70-80 nm, zaokrąglone kształty o średnicy 300-400 nm. Pod względem ultrastruktury i składu antygenowego różnią się znacznie od wszystkich znanych wirusów.
Cząsteczki wirusa zawierają RNA, lipoproteinę nie wykryto obecności hemaglutynin i hemolizyn. Aktywność antygenowa jest związana z cząstkami wirusowymi, nie udowodniono istnienia rozpuszczalnego antygenu. Pasażowany w kulturach tkankowych wirus powoduje niepełny efekt cytopatyczny lub nie wywołuje go wcale. Można go wykryć metodą immunofluorescencyjną. Reakcję neutralizacji przeprowadza się na świnkach morskich.
Choroba marburska bramami zakażenia są uszkodzona skóra, błony śluzowe (usta, oczy). Charakterystyczne jest hematogenne rozsiewanie wirusa. Jego rozmnażanie może zachodzić w różnych narządach i tkankach (wątroba, śledziona, płuca, szpik kostny, jądra, nerki itp.). Wirus jest wykrywany przez długi czas we krwi, nasieniu (do 12 tygodni). Chorobowe zmiany wystęukją w wątrobie (stłuszczenie komórek wątroby, martwica poszczególnych komórek, nacieki komórkowe), nerkach (uszkodzenie nabłonka kanalików nerkowych), śledzionie, mięśniu sercowym i płucach.