Fibromialgia objawy leczenie

Fibromialgia , fibromyalgia syndrome FMS
Choroba

 

Fibromialgia jest złożonym, przewlekłym schorzeniem charakteryzującym się powszechnym bólem, intensywnym zmęczeniem oraz trudnościami ze snem. Ból manifestuje się w mięśniach i stawach całego ciała, często bez jasno określonej przyczyny. To schorzenie może dotknąć każdego, niezależnie od wieku, włączając osoby starsze i dzieci. Jednakże, zazwyczaj fibromialgia jest diagnozowana u dorosłych kobiet w wieku między 25 a 55 lat.

Niedawne badania wskazują na dziedziczny charakter tej choroby, choć dokładna lokalizacja defektu genetycznego nie została jeszcze ustalona. Istnieje ośmiokrotnie wyższe prawdopodobieństwo zachorowania na fibromialgię u osób z rodzinnym wywiadem tej choroby. Badania nad bliźniętami wykazały, że połowa ryzyka zachorowania ma podłoże genetyczne, druga połowa związana jest z ekspozycją na czynniki zewnętrzne działające jako wyzwalacze. Potencjalne etiopatogenetyczne czynniki wywołujące genetycznie uwarunkowaną fibromialgię obejmują:

  • Zespoły bólowe obwodowe, związane z uszkodzeniem nerwów obwodowych, na przykład przez urazy, ucisk, zapalenie lub dysmetabolizm.

  • Choroby zakaźne, takie jak borelioza, opryszczka, mononukleoza zakaźna czy gorączka Q.

  • Dystres, czyli stres psychiczny z towarzyszącymi negatywnymi emocjami, często obserwowany u pacjentów.

  • Urazy fizyczne, działające jako stresogenne i wiążące się z intensywnym bólem.

  • Nierównowaga hormonalna, szczególnie obserwowana w przypadkach niedoczynności tarczycy.

  • Wpływ leków i szczepionek, mogących negatywnie wpływać na procesy neuroprzekaźnikowe związane z percepcją bólu.

Powstanie fibromialgii polega na nadwrażliwości centralnej, czyli na ciągłym, nadmiernym pobudzeniu neuronów czuciowych w rdzeniu kręgowym. Zwiększone pobudzenie wynika zarówno z impulsów bólowych z obwodu, jak i ze zmian neurometabolicznych na tle stresu, infekcji i zaburzeń hormonalnych. Kluczową rolę w patogenezie odgrywają układy neuroprzekaźnikowe serotoninergiczne i noradrenergiczne. U pacjentów stwierdzono obniżone stężenia serotoniny, L-tryptofanu, norepinefryny we krwi oraz 5-hydroksyindolu w płynie mózgowo-rdzeniowym. Spadek poziomu serotoniny może być powiązany z tendencją do depresji i lęku u osób z fibromialgią.

 

Fibromialgia objawy

Fibromialgia charakteryzuje się przewlekłym, rozpowszechnionym bólem obejmującym całe ciało. Ból ten może być intensywniejszy w określonych rejonach, takich jak szyja czy plecy, i często przybiera formę palącego uczucia lub mrowienia. W miarę upływu czasu zespół bólowy staje się coraz bardziej dotkliwy, skłaniając pacjentów do poszukiwania pomocy medycznej, zwłaszcza kiedy ból zaczyna znacząco wpływać na ich jakość życia.

Inne objawy towarzyszące fibromialgii mogą pojawiać się i ustępować, z czasem ulegając zaostrzeniu lub zanikowi. Ich występowanie bywa nieprzewidywalne.

Wśród głównych objawów fibromialgii wymienia się:

  • Powszechny ból. Często opisywany, jako tępy, rozpoznawany jest jako ogólnoustrojowy, gdy występuje po obu stronach ciała i zarówno powyżej, jak i poniżej talii.

  • Zmęczenie. Częste uczucie wyczerpania, nawet po długim odpoczynku.

  • Zaćmienie mózgu”. Trudności z procesami myślowymi, utrata pamięci, problemy z koncentracją.

Fibromialgia to choroba wieloobjawowa. Dodatkowo, pacjenci mogą doświadczać:

  • Wzmożonej wrażliwości na ból.

  • Chronicznego napięcia mięśniowego.

  • Sztywności stawów, szczególnie rano i wieczorem.

  • Wrażliwości na dotyk.

  • Zaburzeń snu.

  • Bólów głowy, migren.

  • Objawów lękowych, depresji.

  • Zaburzeń przewodu pokarmowego, w tym zespołu jelita drażliwego.

Niektóre funkcjonalne objawy obejmują zimne dłonie i stopy, wilgotne dłonie, suchość w ustach i oczach, oraz zawroty głowy przy zmianie pozycji ciała.

Czynniki potęgujące objawy fibromialgii to między innymi:

  • Wysoki poziom stresu.

  • Chłodna, wilgotna pogoda.

  • Zmiany klimatu.

  • Poranne godziny.

  • Poziom aktywności fizycznej.

 

Fibromialgia rozpoznanie

Fibromialgia jest stanem, który diagnostykuje się przez wykluczenie innych możliwych przyczyn objawów. Nie istnieje specyficzny test, który jednoznacznie potwierdza obecność fibromialgii, a objawy prezentowane przez pacjentów często przypominają inne schorzenia. Lekarz musi, zatem dokładnie wykluczyć wszystkie inne potencjalne przyczyny zanim postawi diagnozę fibromialgii.

Ten stan może występować samodzielnie lub współistnieć z innymi chorobami reumatologicznymi. Często obserwuje się równoczesne występowanie fibromialgii i zaburzeń psychicznych, takich jak lęk czy depresja. Dlatego w trakcie wizyty lekarskiej pacjenci często są proszeni o wypełnienie ankiety dotyczącej stanu psychicznego.

Neurolog odgrywa kluczową rolę w procesie diagnostycznym fibromialgii, potwierdza diagnozę i zaleca odpowiednie leczenie, które ma za zadanie kontrolować objawy.

Istotne jest zwrócenie uwagi na trzy główne objawy fibromialgii, które obejmują:

  • Rozległy i intensywny ból.

  • Obecność objawów, przez co najmniej trzy miesiące.

  • Brak innych problemów zdrowotnych, które mogłyby wyjaśnić ból i inne objawy.

Kryteria diagnostyczne to przede wszystkim rozległy ból we wszystkich częściach ciała, który utrzymuje się przez minimum trzy miesiące, oraz ból przy nacisku na określone punkty spustowe. W tych miejscach próg bólowy jest obniżony.

Punkty te identyfikuje się symetrycznie na obu połówkach ciała. Nacisk, jaki lekarz wywiera podczas badania, nie powinien przekraczać 4 kg. Do oceny intensywności bólu można użyć dolorymetru, urządzenia mierzącego siłę nacisku.

Według najnowszych zaleceń, identyfikacja punktów wrażliwych nie jest już wymagana. Kluczowym kryterium diagnostycznym pozostaje rozległy ból trwający, co najmniej trzy miesiące.

Aby postawić diagnozę, ból musi występować w minimum czterech z pięciu określonych obszarach:

  • Lewy górny obszar, obejmujący ramię, bark i szczękę.

  • Prawy górny obszar, obejmujący bark, ramię i szczękę.

  • Lewy dolny obszar, obejmujący udo, pośladek i nogę.

  • Prawy dolny obszar, obejmujący udo, pośladek i nogę.

  • Pionowy obszar, który obejmuje szyję, plecy, klatkę piersiową lub brzuch.

W trakcie badania fizykalnego lekarz dąży do zidentyfikowania lub wykluczenia innych przyczyn bólu mięśni, takich jak niedoczynność tarczycy czy polimialgia reumatyczna, które mogą naśladować objawy fibromialgii. Diagnostyka obejmuje badania krwi, które pomagają wykluczyć te choroby.

Fibromialgia leczenie

Terapia ta jest kierowana przez specjalistę neurologa lub algologa. Kluczowe jest tu zastosowanie zintegrowanej strategii, łączącej różnorodne techniki. Wśród metod leczenia wyróżnia się zarówno te niefarmakologiczne, jak i farmakologiczne.

Metody nielekowe:

  • Psychoterapia poznawczo-behawioralna. Ta forma terapii pomaga pacjentowi w rozwijaniu pozytywnego stosunku do życia, redukcji lęku oraz poprawie nastroju.

  • Fizjoterapia. Regularna, umiarkowana aktywność fizyczna ma udowodnione działanie w zmniejszaniu bólu oraz łagodzeniu objawów, przynosząc ulgę nawet na rok czy dłużej.

  • Inne techniki. Do nich należy terapia biofeedbackiem, akupunktura, hydroterapia, hipnoterapia. Stosowane, jako dodatek do podstawowej terapii, przynoszą umiarkowaną skuteczność w łagodzeniu bólu.

Farmakoterapia.

  • Leki przeciwdepresyjne. Amitryptylina oraz inhibitory wychwytu serotoniny i noradrenaliny są skuteczne w walce z fibromialgią i współwystępującą depresją, a także pomagają w poprawie snu.

  • Leki przeciwdrgawkowe, pochodne GABA. Obserwuje się u pacjentów znaczną poprawę w zakresie bólu, normalizację snu oraz wzrost ogólnej aktywności.

  • Centralne leki przeciwbólowe. Stosowane głównie do łagodzenia silnego bólu. Ich efektywność wzrasta przy jednoczesnym stosowaniu z paracetamolem, ale mogą mieć znaczące skutki uboczne, takie jak zawroty głowy, osłabienie, nudności, a także ryzyko uzależnienia przy długotrwałym stosowaniu.

  • Miejscowe środki znieczulające. Stosowane miejscowo w postaci naparów, działają zarówno miejscowo, jak i ogólnie przeciwbólowo.

 

Fibromialgia rokowanie zapobieganie 

Fibromialgia jest schorzeniem przewlekłym. Regularne, kompleksowe leczenie pozwala na redukcję bólu o 40-50%, normalizację snu, zmniejszenie lęku i depresji, a także poprawę wydajności i jakości życia pacjentów. Efektywną profilaktyką jest pozytywne nastawienie do życia, przyjazne podejście do bieżących wydarzeń i troska o innych, bez nadmiernego skupiania się na doświadczeniach wewnętrznych. Osoby, które przyjmują takie podejście do życia, są mniej narażone na rozwój choroby, nawet przy genetycznych predyspozycjach.

Początek formularza

 

Katalog chorób