Choroba
Astma atopowa jest alergiczną obturacyjną chorobą oskrzeli o przewlekłym przebiegu i obecności dziedzicznej predyspozycji do uczulenia. Inne nazwy astmy atopowej to astma alergiczna, dychawica oskrzelowa alergiczna. Astma alergiczna opiera się na zwiększonej wrażliwości oskrzeli na różne niezakaźne egzoalergeny, które dostają się do organizmu wraz z wdychanym powietrzem i pokarmem. Dychawica oskrzelowa alergiczna jest bardzo ciężkim objawem alergii, jej częstość występowania wynosi 4-8% (5% wśród dorosłych i 10-15% wśród dzieci). W ostatnich latach w pulmonologii praktycznej obserwuje się postępujący wzrost zachorowalności na tę odmianę astmy. Astma alergiczna u ponad połowy chorych objawia się już w dzieciństwie (do 10 lat), w kolejnej trzeciej przypadków w okresie do 40 lat. Astma u dzieci ma głównie charakter atopowy, częściej dotyka chłopców.
Kiedy pewien alergen dostanie się do organizmu, rozpoczyna się zwiększona produkcja immunoglobuliny E, co prowadzi do zwiększenia syntezy histaminy, mediatora reakcji alergicznych typu anafilaktycznego (natychmiastowego), przyspieszającego rozwój procesu autoimmunologicznego.
Układ odpornościowy działając w tej sytuacji już przeciwko organizmowi powoduje skurcz mięśni położonych wokół dróg oddechowych, blokując dostęp do alergenu. Występuje zespół obturacyjny oskrzeli ze skurczem mięśni gładkich, zapaleniem błony śluzowej oskrzeli i pojawieniem się obfitego lepkiego śluzu. Sekret blokuje dopływ powietrza do dróg oddechowych i chwilowo utrudnia wentylację.
Istnieje wiele przyczyn występowania astmy atopowej:
-
Alergeny. Alergicy i pacjenci cierpiący na alergiczny nieżyt nosa (nieżyt nosa) i zapalenie skóry mają prawie każdą szansę na astmę oskrzelową - ryzyko wzrasta 3-5 razy. Ale dzieje się też odwrotnie, gdy astma wywołuje alergię na pewne czynniki drażniące.
-
Dziedziczność. Wraz z alergiami dziedziczność jest główną przyczyną astmy. Jeśli któryś z krewnych miał astmę, ty również jesteś zagrożony.
-
Szkodliwe warunki pracy. Osoby, które codziennie są narażone na szkodliwe opary, są narażone na rozwój astmy. Nawet, jeśli nie pojawił się w procesie produkcyjnym, może pojawić się już na emeryturze.
-
Niska masa urodzeniowa i palenie papierosów przez matkę w czasie ciąży. Tak, co dziwne, ale brak wagi może być śmiertelny w przypadku astmy. Podobnie jak palenie w czasie ciąży.
-
Częste choroby układu oddechowego. Angina, przeziębienia, zapalenie gardła - wszystko to może być przyczyną astmy w przyszłości, a zwłaszcza, jeśli wszystkie te choroby doświadczyłeś w dzieciństwie.
-
Otyłość. Okazuje się, że zbyt mała i zbyt duża waga może powodować astmę.
-
Niska aktywność fizyczna. Brak tlenu w tkankach narządów wewnętrznych, często przekrzywiona postawa, w połączeniu ze złymi nawykami, może również prowadzić do astmy.
-
Reakcja na leki. Astma może być nie tylko „chorobą towarzyszącą”, ale także stać się powikłaniem przyjmowania niektórych leków.
Astma atopowa, astma alergiczna, dychawica oskrzelowa alergiczna objawy
U dzieci pierwsze oddechowe objawy alergii związanych z preastmą można zaobserwować już w drugim lub trzecim roku życia. Typowe objawy astmatyczne pojawiają się później, w wieku 3-5 lat. Patognomoniczne objawy astmy atopowej oskrzelowej to nagłe ataki obturacyjnego uduszenia, szybko rozwijające się na tle dobrego zdrowia. Atak astmatyczny może być poprzedzony przekrwieniem i swędzeniem nosa, kichaniem, katarem, bólem gardła, suchym kaszlem. Atak szybko urywa się samoistnie lub po ekspozycji na lek, kończąc się wyładowaniem skąpej lepkiej plwociny o charakterze śluzowym. W okresie międzynapadowym objawy kliniczne choroby są zwykle minimalne.
Najczęstsza - domowa postać astmy alergicznej objawia się wyraźnie w sezonie grzewczym ze względu na zwiększone zapylenie pomieszczeń i charakteryzuje się efektem eliminacyjnym - łagodzeniem ataków przy wyjściu z domu i wznowieniem po powrocie. Naskórkowa postać astmy objawia się w kontakcie ze zwierzętami, zaczynając od alergicznego zespołu nosowo-spojówkowego. Astma sezonowa występuje z zaostrzeniami w okresie kwitnienia traw, krzewów i drzew (wiosna-lato), grzybiczej - w okresie zarodnikowania grzybów (sezonowo lub całorocznie) z chwilową ulgą po opadach śniegu i nietolerancji na produkty zawierające drożdże.
Zaostrzenie dychawicy oskrzelowej alergicznej objawia się atakami o różnym nasileniu. Przy długotrwałym kontakcie z wysokim stężeniem alergenu może rozwinąć się stan astmatyczny z naprzemiennie ciężkimi napadami duszenia przez dzień lub dłużej, z bolesną dusznością, pogarszaną przez każdy ruch. Pacjent jest wzburzony, zmuszony do przyjęcia pozycji siedzącej lub półsiedzącej. Oddychanie występuje z powodu wszystkich mięśni pomocniczych, obserwuje się sinicę błon śluzowych, akrocyjanozę. Może występować oporność na leki przeciw astmie.
Astma atopowa, astma alergiczna, dychawica oskrzelowa alergiczna rozpoznanie
Rozpoznanie astmy atopowej obejmuje badanie, ocenę wywiadu alergicznego (sezonowość choroby, charakter napadów), wyniki diagnostycznych testów alergicznych (skaryfikacja skóry i prowokacja wziewna), kliniczne i immunologiczne badania krwi, analizę plwociny i popłuczyn oskrzelowych. Pacjenci z atopową astmą oskrzelową mają dziedziczny ciężar atopii i/lub pozapłucnych objawów alergii (skaza wysiękowa, egzema, alergiczny nieżyt nosa itp.).
Testy skórne pozwalają zidentyfikować potencjalne alergeny, testy inhalacyjne z histaminą, metacholiną, acetylocholiną - napadowa nadreaktywność oskrzeli. Alergiczny charakter astmy oskrzelowej potwierdza eozynofilia oraz wysokie miano całkowitego i swoistego IgE w surowicy krwi. Dane dotyczące płukania oskrzelowo-pęcherzykowego określają zmianę składu komórkowego plwociny (eozynofilia, obecność określonych pierwiastków - spirale Kurshmana, kryształy Charcota-Leiden).
Rozpoznanie uczulenia pokarmowego w astmie alergicznej obejmuje prowadzenie dzienniczka żywieniowego, prowadzenie diet eliminacyjnych oraz diagnostykę różnicową postu terapeutycznego, prowokacyjne testy z produktami, testy skórne z alergenami pokarmowymi, oznaczanie swoistych Ig w surowicy krwi. Trudności w wyjaśnieniu pylistego charakteru alergii są związane ze złożonym składem antygenowym kurzu. Ważne jest odróżnienie atopowej astmy oskrzelowej od obturacyjnego zapalenia oskrzeli i innych rodzajów astmy.
Astma atopowa, astma alergiczna, dychawica oskrzelowa alergiczna leczenie
Leczeniem dychawicy oskrzelowej alergicznej zajmuje się pulmonolog, alergolog-immunolog. Niezbędnym warunkiem leczenia jest eliminacja lub ograniczenie egzoalergenów (odmowa noszenia dywanów, mebli tapicerowanych i puchowej pościeli, trzymanie zwierząt domowych, palenie papierosów), częste mycie na mokro, przestrzeganie diety hipoalergicznej itp. oraz samokontrola przez pacjent.
Farmakoterapia dychawicy oskrzelowej alergicznej obejmuje leki odczulające i przeciwzapalne (kromolin sodu, kortykosteroidy). Leki rozszerzające oskrzela stosuje się w celu łagodzenia ostrych ataków astmy. W astmie oskrzelowej preferowane są steroidy wziewne stosowane w postaci inhalatorów aerozolowych z dozownikiem lub leczenie nebulizatorem. Aby poprawić drożność oskrzeli, wskazane są środki wykrztuśne.
W astmie łagodnej wystarczające są objawowe krótko działające leki rozszerzające oskrzela (doustne lub wziewne), w astmie ciężkiej wskazane jest codzienne stosowanie leków przeciwzapalnych lub kortykosteroidów wziewnych, długo działające leki rozszerzające oskrzela. W stanie astmy zaleca się leczenie nawadniające, korektę przesunięć mikrokrążenia i kwasicy, ewentualnie tlenoterapię, wentylację mechaniczną, płukanie oskrzelowo-pęcherzykowe, przedłużoną analgezję zewnątrzoponową. W atopowej astmie oskrzelowej można zastosować plazmaferezę, hemosorpcję, bez zaostrzeń - przeprowadza się swoistą odczulenie, immunokorektę, terapię ruchową, akupunkturę, fizjoterapię, speleoterapię, leczenie uzdrowiskowe.
Astma atopowa, astma alergiczna, dychawica oskrzelowa alergiczna zapobieganie rokowanie
Rokowanie w leczeniu astmy alergicznej zależy od ciężkości niedrożności i rozwoju powikłań w ciężkich przypadkach możliwa jest śmierć z powodu zatrzymania oddechu i krążenia. Profilaktyka tej odmiany astmy polega na eliminacji zagrożeń zawodowych, domowych źródeł alergii, osuszaniu i grzybobójczym leczeniu wilgotnych pomieszczeń, stosowaniu diety hipoalergicznej, zmianie strefy klimatycznej w okresie kwitnienia roślin.
Katalog chorób