Choroba
Alergiczne zapalenie jamy ustnej
Alergiczne zapalenie jamy ustnej to stan zapalny błony śluzowej jamy ustnej spowodowany konfliktem immunologicznym między komórkami organizmu a reakcją organizmu na alergeny, które do niej dostały się. Klinika tej choroby wyraża się w rozwoju miejscowego obrzęku, krwotoków, a także owrzodzeń błony śluzowej jamy ustnej, u pacjentów występuje nadmierne ślinienie, ból i pieczenie w jamie ustnej, które nasilają się podczas posiłku.
Klasyfikacja alergiczne kontaktowego zapalenia jamy ustnej
-
nieżytowe alergiczne zapalenie jamy ustnej (postać początkowa i najłagodniejsza), zapalenie jamy ustnej zdjęcie:
Zapalenie jamy ustnej -
nieżytowo-krwotoczne zapalenie jamy ustnej o charakterze alergicznym (najczęściej rozwija się w wyniku alergii na leki);
-
pęcherzowe alergiczne zapalenie jamy ustnej - któremu towarzyszy rozwój owrzodzenia i erozji błony śluzowej jamy ustnej;
-
erozyjne alergiczne zapalenie jamy ustnej (ciężka postać choroby, spowodowana uczuleniem na lek);
-
alergiczne zapalenie jamy ustnej ze zmianami wrzodziejąco-martwiczymi w błonie śluzowej jamy ustnej (jest to najcięższa postać tej choroby, niebezpieczna przez rozwój martwiczych obszarów błony śluzowej jamy ustnej), wrzodziejące zapalenie jamy ustnej zdjęcie:
Wrzodziejące zapalenie jamy ustnej
Oprócz tej klasyfikacji alergiczne zapalenie błony śluzowej jamy ustnej dzieli się w zależności od przyczyny rozwoju:
-
z powodu nadwrażliwości na protezy lub inne czynniki w kontakcie z błoną śluzową jamy ustnej;
-
w wyniku przyjmowania leków;
-
z powodu powikłań łagodniejszych postaci alergicznego zapalenia jamy ustnej;
-
w wyniku narażenia błony śluzowej jamy ustnej na toksyny drobnoustrojów chorobotwórczych;
-
z powodu zakłóceń w pracy głównych układów organizmu;
-
ze względu na predyspozycje genetyczne.
W zależności od szybkości reakcji organizmu na czynniki drażniące, występuje alergiczne zapalenie jamy ustnej typu natychmiastowego i opóźnionego.
Przyczyny alergicznego kontaktowego zapalenia jamy ustnej
Reakcja alergiczna w jamie ustnej może wystąpić w każdym wieku. Nawet przy wcześniej nieobecnej wrażliwości organizmu na określone bodźce, ryzyko wystąpienia uczulenia jest bardzo prawdopodobne. Mechanizm uczulenia może być wywołany zmianami genetycznymi w organizmie człowieka lub dysfunkcjonalnymi zaburzeniami układu odpornościowego. Komórki organizmu odpowiedzialne za reakcje immunologiczne w pewnym momencie zaczynają wykazywać wrażliwość na różne substancje, które dostały się do organizmu, co skutkuje typową alergią.
Etiologia alergicznego zapalenia jamy ustnej jest tradycyjnie podzielona na dwie kategorie. Do pierwszej kategorii przyczyn przyczyniających się do wystąpienia tej podstępnej dolegliwości należą czynniki wewnętrzne, czyli reakcja alergiczna rozwija się po wniknięciu alergenów bezpośrednio do organizmu. Druga kategoria etiologiczna łączy wszystkie reakcje alergiczne, które powstały podczas bezpośredniego kontaktu błony śluzowej ze środkiem drażniącym. W pierwszym przypadku alergiczne zapalenie jamy ustnej wiąże się z ogólnoustrojową reakcją na różne substancje (leki, pyłki roślin, pokarm, pleśń itp.), W drugim z miejscowym uczuleniem na wszelkie czynniki drażniące na błonę śluzową jamy ustnej (protezy, pasta do zębów, płyny do płukania jamy ustnej, płytki lecznicze i inne).
Kontaktowe alergiczne zapalenie jamy ustnej najczęściej występuje w wyniku nadwrażliwości na materiały medyczne stosowane w praktyce stomatologicznej:
-
systemy wsporników;
-
metalowe plomby;
-
korony;
-
leki do znieczulenia aplikacyjnego;
-
płytki ortodontyczne;
-
protezy ruchome metalowe lub plastikowe itp.
Pozostałości monomerów, a czasem barwników, są częstymi czynnikami alergicznymi podczas stosowania protez plastikowych. Podczas użytkowania protez metalowych bardzo często rozwijają się reakcje alergiczne na stopy niklu, chromu, palladu, złota itp., Które znacznie podrażniają śluzówkę jamy ustnej.
Grupa ryzyka rozwoju kontaktowego alergicznego zapalenia jamy ustnej obejmuje pacjentów z patologiami endokrynologicznymi (nadczynność tarczycy, cukrzyca, dysfunkcje klimakteryjne), chorobami żołądkowo-jelitowymi (zapalenie trzustki, zapalenie pęcherzyka żółciowego, zapalenie żołądka, dysbioza, zapalenie okrężnicy itp.). Reakcje te są spowodowane dysfunkcjami organicznymi, które rozwijają się w powyższych chorobach, w wyniku których zmienia się reaktywność organizmu i pojawia się nadwrażliwość na alergeny kontaktowe.
Wystąpienie ciężkich postaci alergicznego zapalenia jamy ustnej poprzedzają inne choroby alergiczne:
-
alergia pokarmowa;
-
wyprysk kontaktowy;
-
pokrzywka;
-
alergiczny nieżyt nosa;
-
Obrzęk Quinckego;
-
astma oskrzelowa;
-
zapalenie oskrzeli ze składnikiem astmatycznym itp.
Przebieg alergicznego zapalenia jamy ustnej nie zawsze ma postać izolowaną, często jest elementem strukturalnym niektórych chorób:
-
toczeń rumieniowaty układowy;
-
skaza krwotoczna;
-
Choroba Behceta;
-
twardzina skóry;
-
zapalenie naczyń;
-
polimorficzna egzema wysiękowa.
Objawy alergicznego zapalenia jamy ustnej
Objawy wszystkich postaci tej choroby różnią się małymi cechami, a ponadto wiele charakterystycznych objawów klinicznych jest nieodłącznych dla wszystkich postaci.
Postać kataralna
Nieżytowa postać alergicznego zapalenia jamy ustnej charakteryzuje się występowaniem prostych objawów i łagodnym przebiegiem. Głównym objawem alergicznego zapalenia jamy ustnej jest silny świąd błony śluzowej jamy ustnej. W niektórych przypadkach występuje uczucie pieczenia. W procesie stopniowania objawów pacjent odczuwa dyskomfort podczas żucia i połykania pokarmu, czasem proces ten staje się nie do zniesienia. Dyskomfort towarzyszy utrata smaku. Błona śluzowa jamy ustnej wysycha, dlatego pacjentowi towarzyszy ciągłe pragnienie.
Forma erozyjna i wrzodziejąca
Nadżerkowej i wrzodziejącej postaci zapalenia jamy ustnej towarzyszy pojawienie się małych pęcherzyków na błonie śluzowej jamy ustnej, które ostatecznie perforują i tworzą wrzody skłonne do krwotoku. Mikroflora jamy ustnej jest zaburzona, co pociąga za sobą namnażanie się bakterii chorobotwórczych, które wnikają w owrzodzenie, nasilają proces zapalny, po którym może się pogorszyć ogólny stan pacjenta, może pojawić się hipertermia i powiększenie węzłów chłonnych. Miękkie tkanki jamy ustnej stają się obrzęknięte. Całemu procesowi towarzyszy ciągły ból w jamie ustnej.
Martwicza postać wrzodziejąca
Wraz ze spadkiem ogólnej funkcji ochronnej organizmu może rozwinąć się najcięższa postać alergicznego zapalenia jamy ustnej, wrzodziejąco-martwiczego zapalenia jamy ustnej. Klinika tej postaci jest pogarszana przez naruszenie ogólnego stanu pacjenta, zmniejszenie apetytu i trwały ból głowy.
Ponadto wszystkie formy tej choroby charakteryzują się obecnością nieprzyjemnego zapachu z ust, a także zwiększonym wydzielaniem śliny.
Diagnostyka alergicznego zapalenia jamy ustnej
-
Ustalenie alergicznego zapalenia jamy ustnej leży w gestii stomatologa, w niektórych przypadkach konieczne jest zaangażowanie innych specjalistów - gastroenterologa, dermatologa, alergologa immunologa, endokrynologa, reumatologa itp. Szczególną uwagę zwraca się na zebranie wywiadu alergicznego i ustalenie irytujący czynnik.
-
W procesie wizualizacji jamy ustnej określa się kolor, wilgotność błony śluzowej, obecność obrzęku oraz charakter wydzielania śliny. Badanie stomatologiczne polega na identyfikacji ewentualnych czynników alergicznych - protezy, zmiany próchnicowe w szkliwie zębów, wypełnienia, korony itp.
-
W celu określenia poziomu pH śliny przeprowadza się jej analizę chemiczną. Dzięki tej analizie przeprowadzana jest ilościowa i jakościowa ocena śliny, a także wykrywane są procesy elektrochemiczne. Niekiedy wraz ze standardowym badaniem zaleca się wykonanie analizy biochemicznej śliny, zeskrobanie jej z błony śluzowej na obecność mikroorganizmów grzybiczych oraz określenie stopnia wrażliwości na ból błony śluzowej jamy ustnej.
-
Testy alergiczne będą integralną częścią właściwej diagnozy tej choroby, ponieważ pozwalają dokładnie określić alergen i przepisać prawidłowe leczenie.
-
W przypadku tej choroby odbywa się diagnostyka różnicowa, którą przeprowadza się w celu wykluczenia opryszczkowego zapalenia jamy ustnej, hipowitaminozy (C i B), kandydozy, a także objawów AIDS i białaczki.
Leczenie alergicznego zapalenia jamy ustnej
Pierwszą rzeczą, która rozpoczyna się od leczenia alergicznego zapalenia jamy ustnej, jest eliminacja alergenu poprzez wyeliminowanie skutków czynników drażniących. Ponadto pacjenci muszą przestrzegać oszczędnej diety, wykluczać spożywanie słonych, pikantnych, kwaśnych i drażniących termicznie potraw.
Taktyka leczenia lekami polega na wyznaczeniu ogólnych i miejscowych środków odczulających, terapii witaminowej (B i C) oraz kwasu foliowego. Zaleca się miejscowe leczenie jamy ustnej środkami antyseptycznymi, przeciwbólowymi, kortykosteroidami oraz lekami przyspieszającymi gojenie się ran.
Pacjenci z alergicznym zapaleniem jamy ustnej, które rozwinęło się na tle leczenia stomatologicznego, wymagają konsultacji z ortodontą, dentystą-terapeutą; wymiana wypełnień, aparatów ortodontycznych lub koron, podstawy protezy itp.
Przy wczesnym wykryciu alergicznego zapalenia błony śluzowej jamy ustnej, a także odpowiednim jej leczeniu, wyeliminowanie tej dolegliwości zajmie trochę czasu i wysiłku. W przypadku każdej postaci tej choroby charakterystyczne jest korzystne rokowanie, ale przy ciężkim przebiegu zapalenia jamy ustnej odzyskanie stosunkowo łagodnych postaci zajmie znacznie więcej czasu i wysiłku.
Aby zminimalizować ryzyko wystąpienia alergicznego zapalenia jamy ustnej, konieczne jest monitorowanie stanu błony śluzowej jamy ustnej i regularne konsultacje ze stomatologiem, zwłaszcza jeśli podczas poprzedniego leczenia stomatologicznego wykonano protetykę dentystyczną lub inne zabiegi z wprowadzeniem obcych elementów na metalową lub plastikową podstawę do jamy ustnej. Pacjenci z ogólnymi chorobami alergicznymi powinni być monitorowani przez alergologa i przechodzić regularne kursy profilaktyki alergii.
Katalog chorób