Przygotowanie do badań krwi

Według licznych badań spory odsetek błędów w medycynie laboratoryjnej wiąże się z etapem poza laboratoryjnym, w szczególności z niewłaściwym przygotowaniem pacjenta. Na przykład tłuszcze krążące we krwi w dużych ilościach w ciągu 2 godzin po jedzeniu nie tylko zniekształcają wyniki analizy, prowadząc do błędnej diagnozy, ale także uniemożliwiają prowadzenie zaawansowanych technologicznie badań. Stąd wymóg wykonywania większości badań na pusty żołądek. A poziom hormonów, który ma codzienne wahania, wymaga porannego badania. Przestrzeganie takich zaleceń przez pacjentów pozwoli uzyskać najdokładniejsze wyniki.

Ogólne zasady przygotowania do badania krwi

• Badanie krwi należy wykonać rano - od 8 do 11. Ponieważ parametry hormonalne i biochemiczne podlegają dobowym wahaniom, a wartościami odniesienia są średnie dane statystyczne uzyskane podczas porannego pobierania krwi.

• Krew pobiera się na czczo. Wieczorem, w przeddzień badania krwi, niewskazane jest spożywanie ciężkich, smażonych i tłustych potraw. Między kolacją a pobraniem krwi powinno być, co najmniej 8, ale nie więcej niż 14 godzin. W tym okresie można pić wyłącznie wodę niegazowaną. Takie przygotowanie do badania krwi wynika z faktu, że pokarm wchłonięty do jelita wpływa nie tylko bezpośrednio na wiarygodność wyniku, ale także pośrednio – zmienia się poziom hormonów, próbka mętnieje na skutek zwiększona ilość cząstek tłuszczowych. W przypadku testów infekcji i doraźnych badań dopuszczalne jest oddanie krwi 4-6 godzin po ostatnim posiłku.

• Krew do badań należy oddać przed rozpoczęciem przyjmowania leków lub nie wcześniej niż 10-14 dni po ich odstawieniu. Jeśli bierzesz leki, koniecznie powiedz o tym lekarzowi. Jeśli konieczne jest oddanie krwi w celu oceny skuteczności leczenia, należy to zrobić nie wcześniej niż 7-14 dni po przyjęciu ostatniej dawki leku.

• Przygotowując się do badania krwi obowiązuje całkowity zakaz spożywania alkoholu w dniu poprzedzającym badanie. Ponieważ alkohol wpływa na procesy metaboliczne w organizmie, co może wpływać na wiarygodność wyników analizy.

• Nie palić tytoniu w ciągu godziny przed pobraniem krwi, ponieważ palenie wpływa na wydzielanie substancji biologicznie czynnych.

• Przygotowanie do badania krwi polega na powstrzymaniu się od silnego stresu emocjonalnego i fizycznego, aby uniknąć zmian biochemicznych lub hormonalnych, a w konsekwencji zniekształcenia wyniku analizy.

• Niewskazane jest oddawanie krwi po badaniu instrumentalnym, fizjoterapii lub innych zabiegach medycznych. Ponieważ mogą powodować zmianę niektórych parametrów laboratoryjnych.

• Jeżeli konieczne jest wykonanie badania krwi kilka razy pod rząd w celu monitorowania parametrów laboratoryjnych w dynamice, to dla uzyskania prawdziwych wyników wszystkie badania muszą być wykonane o tej samej porze dnia, w tym samym laboratorium, z tym samym preparatem do badania krwi.

• Przed pobraniem krwi zaleca się wyciszenie i relaks przez 10-15 minut.

• Jeśli masz zawroty głowy lub osłabienie, poinformuj o tym siostrę zabiegową - krew zostanie Ci pobrana w pozycji leżącej.

Zobacz też =>>  Siniak po pobraniu krwi

Przygotowanie do biochemicznego badania krwi

Przygotowanie do biochemicznego badania krwi wiąże się z bardziej restrykcyjnymi ograniczeniami w diecie i codziennym trybie życia niż opisane powyżej w podstawowych zasadach.

Jak właściwie przygotować się do biochemicznego badania krwi, w zależności od tego, jakie wskaźniki będą badane.

• Mocznik we krwi. 1-2 dni przed pobraniem krwi należy zrezygnować z nerek i wątroby, ograniczyć w diecie ryby, mięso, herbatę, kawę. Intensywna aktywność fizyczna dzień wcześniej jest przeciwwskazana.

• Lipoproteiny, cholesterol. Konieczne jest oddanie krwi na te wskaźniki 12-14 godzin po ostatnim posiłku. Jeśli nie ma potrzeby określania efektu hipolipemizującego farmakoterapii, to na dwa tygodnie przed badaniem krwi należy odstawić leki hipolipemizujące.

• Glukoza we krwi. Przed pobraniem krwi zabrania się nie tylko jedzenia i picia (oprócz wody oczywiście), ale nawet żucia gumy i mycia zębów. Diuretyki, środki antykoncepcyjne i inne leki również wpływają na wartość wskaźnika glukozy.

• Haptoglobina. Przed zbadaniem tego wskaźnika należy wykluczyć stosowanie następujących leków: metyldopa, dapson, estrogeny, sulfasalazyna, androgeny, tamoksyfen, doustne środki antykoncepcyjne.

• Alfa-2 makroglobuliny we krwi. Na 2. 3 dni przed pobraniem krwi należy zaprzestać spożywania pokarmów mięsnych.

• Test obciążenia glukozą, znany także pod skrótową nazwą OGTT. Przeprowadza się go tylko w obecności wstępnych wyników stężenia glukozy we krwi na czczo.

Aby przygotować się do badania krwi przez 3 dni, należy przestrzegać zwykłej diety i normalnej codziennej aktywności fizycznej. Badanie przeprowadza się rano na czczo po całonocnym poście przez 12-16 godzin (w tym czasie nie można palić ani pić alkoholu).

Podczas badania pacjent powinien spokojnie leżeć lub siedzieć, nie palić, nie wyziębiać się i nie wykonywać pracy fizycznej. Nie zaleca się przeprowadzania badania po i podczas stresujących skutków, po operacjach i porodzie, z procesami zapalnymi, alkoholową marskością wątroby, zapaleniem wątroby, podczas menstruacji, z chorobami żołądkowo-jelitowymi z zaburzeniami wchłaniania glukozy.

Przed badaniem należy wykluczyć zabiegi medyczne i leki (adrenalina, glikokortykosteroidy, środki antykoncepcyjne, kofeina, diuretyki tiazydowe, leki psychotropowe i przeciwdepresyjne). Rezygnacja z leków następuje wyłącznie po uprzedniej konsultacji pacjenta z lekarzem.

Dzieciom do 14 lat nie wykonuje się testu obciążenia glukozą.

U kobiet w ciąży zalecany jest test obciążenia glukozą przez okres 24-28 tygodni, pozwala to na identyfikację z dokładnością do 98% kobiet z cukrzycą ciążową.

Przygotowanie do badania krwi na obecność hormonów.

Aby uzyskać dokładne wyniki badań krwi na obecność hormonów, należy uzupełnić ogólne zasady przygotowania do pobrania krwi. W zależności od tego, który hormon jest badany, do wykonania badania krwi wymagane są różne preparaty.

• Hormony tarczycy. Konieczne jest odstawienie leków wpływających na funkcjonowanie tarczycy na 2-4 tygodnie przed analizą. Jeśli badanie jest przeprowadzane w celu monitorowania skuteczności leczenia, konieczne jest wykluczenie leków tylko w dniu analizy (należy to odnotować w kierunku analizy).

• Stężenie hormonu anty-Mullerowskiego (AMH) we krwi. Pobieranie krwi dla tego hormonu odbywa się w 3-5 dniu cyklu miesiączkowego. Na kilka dni przed badaniem należy wykluczyć wzmożoną aktywność fizyczną. Niemożliwe jest przeprowadzenie analizy podczas ostrych chorób.

• Norepinefryna i adrenalina. Alfa-blokery i sacylany należy odstawić na 8 dni przed pobraniem krwi. Dzień przed badaniem należy wykluczyć spożywanie alkoholu, herbaty, kawy, bananów oraz witamin z grupy B.

• Angiotensyna. Przygotowanie do badania krwi na obecność tego hormonu należy rozpocząć z wyprzedzeniem. Jeśli przepisano estrogeny, należy je wykluczyć na 1-2 miesiące przed badaniem. Przyjmowanie leków moczopędnych - 3 tygodnie przed przyjęciem leków hipotensyjnych - 1 tydzień przed pobraniem krwi.

• ACTH, kortyzol to hormony stresu, dlatego przed badaniem należy posiedzieć przez 20 minut w spokojnym i zrelaksowanym stanie. Pobieranie próbek materiału do analizy odbywa się do 9 godzin, ponieważ poziom tych hormonów zmienia się w ciągu dnia.

• Hormony płciowe. Kobiety w wieku rozrodczym są badane na obecność tego typu hormonów ściśle w dniach cyklu miesiączkowego. Jest to przygotowanie do badania krwi na obecność hormonów płciowych. W kierunku analizy konieczne jest wskazanie fazy cyklu. Kiedy oddać hormony płciowe:

  • • LH, FSH są przyjmowane w 3-5 dniu cyklu;

    • 17-OH-progesteron, DHA - siarczan, testosteron - 7-9 dzień cyklu;

    • Estradiol - 5-7 lub 21-23 dni cyklu;

    • Progesteron - 21-23 dni cyklu.

Przed analizą hormonu prolaktyny konieczne jest wykluczenie palpacji gruczołów sutkowych.

Przygotowanie do badania krwi na obecność markerów nowotworowych

Aby uzyskać dokładne wyniki badania krwi na obecność markerów nowotworowych, należy ściśle przestrzegać ogólnych zasad przygotowania do pobrania krwi.

Badanie krwi na obecność markerów nowotworowych to badanie laboratoryjne stosowane w diagnostyce chorób onkologicznych (nowotworowych).

Markery nowotworowe to substancje powstające w organizmie w wyniku działania komórek nowotworowych, a w niektórych przypadkach prawidłowych. Jednak w obecności raka obecność markerów nowotworowych w organizmie dramatycznie wzrasta, dzięki czemu substancje te mogą być stosowane, jako wskaźniki onkologicznego charakteru choroby.

W trakcie badania ujawnia się zawartość określonych białek (onkomarkerów) we krwi. Niewielka ich ilość jest obecna we krwi nawet u zdrowej osoby. Wraz z wiekiem liczba markerów nowotworowych może się zwiększać. Nieco wzrasta wraz z rozwojem łagodnych formacji, a także w przypadku chorób zapalnych i zakaźnych. W raku indeks onkomarker kilkakrotnie przekracza normalne wartości. Dlatego zwiększona liczba markerów nowotworowych jest wskazaniem do kompleksowego badania.

Kiedy zleca się badanie krwi w kierunku markerów nowotworowych?

Wykonuje się badanie krwi na obecność markerów nowotworowych:

• Z podejrzeniem rozwoju procesu nowotworowego. Analiza pomaga w diagnostyce raka we wczesnych stadiach. Osobom zagrożonym zaleca się oddawanie krwi na markery nowotworowe podczas corocznego badania profilaktycznego;

• W przypadku wykrycia guza w ramach zestawu środków służących do identyfikacji łagodnego lub złośliwego charakteru nowotworu;

• W celu określenia źródła raka (guzy różnych narządów wytwarzają różne markery nowotworowe). Analiza jest punktem wyjścia do dogłębnych badań;

• W celu oceny skuteczności leczenia. Pozostała wysoka zawartość markerów nowotworowych powoduje, że stosowane metody leczenia nie dają pożądanego rezultatu. Po całkowitym usunięciu guza analiza powinna wykazać spadek markerów nowotworowych;

• Monitorowanie stanu pacjenta po leczeniu i wczesne wykrywanie ewentualnych nawrotów. Pozwala wykryć nawroty w niektórych przypadkach na sześć miesięcy przed wystąpieniem objawów klinicznych.

Badanie krwi na obecność markerów nowotworowych

Podczas analizy oceniane są przede wszystkim następujące wskaźniki markery:

• AFP (alfa-fetoproteina) - jest normalnie wytwarzana przez błonę płodową i jest rejestrowana podczas ciąży. W przypadku braku ciąży wskazuje na chorobę onkologiczną, przede wszystkim raka wątroby;

• CEA (antygen embrionalny raka) - wskazuje przede wszystkim na raka odbytnicy;  można go jednak znaleźć w raku płuc, piersi, a w niektórych przypadkach - w raku tarczycy, wątroby, pęcherza moczowego, szyjki macicy, trzustki. Dlatego ten marker jest uważany za niespecyficzny (tj. wskazujący na obecność nowotworu złośliwego w organizmie bez odniesienia do konkretnego narządu);

• PSA jest markerem raka prostaty . Mężczyznom powyżej 35 roku życia zaleca się coroczne badanie PSA w celu wczesnego wykrycia choroby;

• CA 19-9 jest markerem nowotworu trzustki;

• CA 15-3 jest markerem nowotworu raka piersi;

• CA 125 jest markerem nowotworu raka jajnika.

• SCC, markerem nowotworu raka płaskonabłonkowego;

• Pro-GRP jest markerem nowotworu drobnokomórkowego raka płuca.

Przygotowanie do analizy na obecność markerów nowotworowych

Aby wyniki analizy były dokładne, krew na markery nowotworowe należy oddać na pusty żołądek. Najlepiej zrobić to rano. Jeśli rano to nie zadziała, należy tak zaplanować, aby przed oddaniem krwi do analizy nie jeść i nie pić nic innego niż wodę, przez co najmniej 8 godzin.

W przeddzień analizy nie należy spożywać alkoholu. Wskazane jest, aby nie palić przez godzinę przed wykonaniem testu.

Pacjentom, którzy przeszli radykalne leczenie, zdecydowanie zaleca się badanie markerów nowotworowych, co 3-4 miesiące.